ΠΡΟΣ:    

Υπουργό Παιδείας, Θρησκευμάτων & Αθλητισμού, κ. Κυριάκο Πιερρακάκη

Υφυπουργό Παιδείας, Θρησκευμάτων & Αθλητισμού, κα Ζωή Μακρή

Υφυπουργό Παιδείας, Θρησκευμάτων & Αθλητισμού, κα Δόμνα – Μαρία Μιχαηλίδου           

Κοιν:        (σχετ.: πίνακας αποδεκτών)              

ΘΕΜΑ: «Η ΠΟΣΓΚΑμεΑ ζητά τον προγραμματισμό συνάντησης με την ηγεσία του Υ.ΠΑΙ.Θ.Α. για θέματα υποστήριξης της ισότιμης, ποιοτικής και χωρίς αποκλεισμούς εκπαίδευσης των μαθητών/τριών με αναπηρία»

Αξιότιμε κύριε Υπουργέ,

Αξιότιμες κυρίες Υφυπουργοί,  

Η Πανελλήνια Ομοσπονδία Σωματείων Γονέων και Κηδεμόνων Ατόμων με Αναπηρία (ΠΟΣΓΚΑμεΑ), ιδρυτικό και ενεργό μέλος της ΕΣΑμεΑ, αποτελεί το δευτεροβάθμιο όργανο του αναπηρικού κινήματος, που εκπροσωπεί τα άτομα με νοητική αναπηρία, αυτισμό, σύνδρομο Down, εγκεφαλική παράλυση, βαριές και πολλαπλές αναπηρίες και τα ανήλικα άτομα με κάθε μορφής αναπηρία και τις οικογένειές τους, μέσω των 200 και πλέον Σωματείων Γονέων και Κηδεμόνων που έχουν δημιουργηθεί σε πανελλαδικό επίπεδο, από χιλιάδες μέλη οικογενειών ατόμων με τις προαναφερθείσες αναπηρίες, και έχει ως κύρια αποστολή της τη διεκδίκηση και προστασία των δικαιωμάτων τους.

Με τις ιδιότητές της αυτές, η ΠΟΣΓΚΑμεΑ επιθυμεί καταρχάς να σας μεταφέρει ευχές για μία γόνιμη και παραγωγική θητεία στο ευρύ και πολυδιάστατο έργο που έχετε αναλάβει στον νευραλγικό για την ελληνική κοινωνία τομέα της εκπαίδευσης, στο πλαίσιο του οποίου, μεταξύ πολλών άλλων, εντάσσεται και η στόχευση της προστασίας του δικαιώματος πρόσβασης σε πρόσφορες για τις ανάγκες τους εκπαιδευτικές διαδικασίες, κάθε βαθμίδας, για τους/τις μαθητές/τριες με αναπηρία ή/και χρόνιες παθήσεις. Ταυτόχρονα, να διαβεβαιώσει, ότι τίθεται στη διάθεσή σας για κάθε πρόσθετη συμβολή και αξιοποίηση της εμπειρίας της Ομοσπονδίας μας στην πραγμάτωση πολιτικών, μέτρων και πρακτικών που θα αποβλέπουν στην ουσιαστική συμπερίληψη, σε κάθε βαθμίδα του εκπαιδευτικού συστήματος, των μαθητών/τριών με αναπηρία, όπως και στην προστασία των δικαιωμάτων τους και την άρση μορφών διάκρισης εις βάρος τους.

Παραμένει γεγονός πως, παρά τις όποιες θεσμικές μεταρρυθμίσεις και τις όποιες προσπάθειες βελτίωσης των συνθηκών εκπαίδευσης των μαθητών/τριών με αναπηρία και αντιμετώπισης των υφιστάμενων προβλημάτων και παρά την αύξηση των εγκρίσεων για την υποστήριξη των μαθητών/τριών αυτών στη γενική εκπαίδευση τα τελευταία χρόνια -εξελίξεις που καθ’ όλα αναγνωρίζουμε ως θεμιτές και αποδεχόμαστε ως ευπρόσδεκτες- απαιτούνται περαιτέρω θεσμικές και ουσιαστικές αλλαγές για την υλοποίηση του δικαιώματός τους μέσα σε ένα σύστημα συνεκπαίδευσης, όπως το άρθρο 24 της Σύμβασης του ΟΗΕ για τα δικαιώματα των ατόμων με αναπηρίες (ν.4074/2012) ορίζει.

Διαχρονικά και συστηματικά εξακολουθούν να διαπιστώνονται δυσλειτουργίες, ανάγκες και ελλείψεις σε σχέση με την οργάνωση, τους πόρους, το ανθρώπινο δυναμικό, τις υποδομές και την τεχνολογία, τις μεταφορές των μαθητών/τριών, τα προγράμματα και τις μεθόδους διδασκαλίας, το εκπαιδευτικό υλικό κ.α. που, επί της ουσίας και επαναλαμβανόμενα, παρεμβάλλουν οδυνηρά προσκόμματα, πάγιες διακρίσεις και απευκταίους αποκλεισμούς για τους/τις μαθητές/τριες με αναπηρία από τις εκπαιδευτικές διαδικασίες.

Με την εμπεδωμένη, δυστυχώς, αυτή πραγματικότητα, στο κατώφλι της σχολικής χρονιάς 2023 - 2024, παραμένει έκδηλη η ανησυχία μας για το κατά πόσο η έναρξη του τρέχοντος σχολικού έτους θα ταυτιστεί για όλους/ες τους/τις μαθητές/τριες, με και χωρίς αναπηρία, όμοια δε αγωνία, την οποία απολύτως συμμεριζόμαστε, μας μεταφέρεται και από την επικοινωνία μας με συλλόγους γονέων ειδικών σχολείων και γονείς και κηδεμόνες ατόμων με αναπηρία ανά την χώρα.

Ο κίνδυνος δε επιβεβαίωσης των φόβων μας για μια ακόμη ετεροχρονισμένη έναρξη του σχολικού έτους για μαθητές/τριες με αναπηρία που φοιτούν με παράλληλη στήριξη ή σε τμήματα ένταξης στη γενική εκπαίδευση ή σε Σ.Μ.Ε.Α.Ε., έναντι του λοιπού μαθητικού πληθυσμού, είναι παραπάνω από ορατός, από τη στιγμή που τα κυριότερα αιτήματα της Ομοσπονδίας μας στον τομέα της εκπαίδευσης των μαθητών/τριών με αναπηρία, παρουσιάζουν στη συντριπτική τους πλειοψηφία διαχρονικότητα, και που ενδεικτικά – και κατ’ ουδένα τρόπο εξαντλητικά - αφορούν:

· στην υιοθέτηση συγκεκριμένου και σαφούς σχεδίου σταδιακής αύξησης των πόρων (οικονομικών και σε εξειδικευμένο προσωπικό) για την υποστήριξη της ενταξιακής/συμπεριληπτικής εκπαίδευσης και την κάλυψη των εκ των προτέρων γνωστών αναγκών των μαθητών/τριών με αναπηρία, που φοιτούν στα γενικά και στα ειδικά εκπαιδευτικά πλαίσια, όπως και για την σταδιακή και ομαλή μετάβαση από τη διαχωρισμένη/ειδική στην συμπεριληπτική εκπαίδευση

· στην υποστήριξη της ειδικής αγωγής και εκπαίδευσης με μόνιμους πόρους από τον κρατικό προϋπολογισμό, ως αναπόσπαστο κομμάτι του εκπαιδευτικού συστήματος, αντί της συστηματικής αντιμετώπισής της ως δευτερεύουσας σημασίας έναντι της γενικής εκπαίδευσης, με την προτεραιοποίηση της δεύτερης σε ό,τι αφορά την κατανομή των πιστώσεων

· στην ουσιαστική αξιολόγηση και αναμόρφωση των θεσμών των Τμημάτων Ένταξης (Τ.Ε.) και της Παράλληλης Στήριξης (Π.Σ.), περιλαμβανομένου του επαναπροσανατολισμού της τελευταίας στον ουσιαστικό ρόλο που καλείται να διαδραματίσει, ως ενισχυτικός και ενταξιακός θεσμός της μαθησιακής διαδικασίας[1] 

· στην άρση της παγίως ετεροχρονισμένης έναρξης του σχολικού έτους στις ΣΜΕΑΕ και στον κατάλληλο προγραμματισμό των αρμόδιων κεντρικών και περιφερειακών υπηρεσιών της εκπαίδευσης για την έγκαιρη κάλυψη των εκ των προτέρων γνωστών αναγκών των μαθητών/τριών με αναπηρία που φοιτούν σε αυτές

· στην επαρκή παροχή προγραμμάτων Π.Σ., όπου, ελλείψει οικονομικών πόρων, λαμβάνουν προτεραιότητα ορισμένοι/ες μόνο μαθητές/τριες έναντι άλλων ή/και παραγνωρίζονται οι πραγματικές ανάγκες υποστήριξής τους, και στην εφαρμογή όλων των ειδικότερων μέτρων που ήδη έχουν θεσμοθετηθεί για τους/τις μαθητές/τριες με αναπηρία

· στην εύρυθμη λειτουργία των εκπαιδευτικών δομών ειδικής και γενικής εκπαίδευσης, όλων των βαθμίδων, που απευθύνονται σε μαθητές/τριες με αναπηρία, για την εξυπηρέτηση των αναγκών τους και την άρση των αποκλεισμών τους από τις υποχρεωτικού χαρακτήρα εκπαιδευτικές διαδικασίες (γενικά σχολεία και ΣΜΕΑΕ προσχολικής, Α/βάθμιας & Β/θμιας εκπαίδευσης – Ειδικά Γυμνάσια, Ειδικά Λύκεια, Ε.Ε.Ε.Ε.Κ., ΕΝ.Ε.Ε.ΓΥ-Λ.), συμπεριλαμβανομένων των υπηρεσιών που είναι επιφορτισμένες με την εκπαιδευτική αξιολόγηση και υποστήριξη των μαθητών/τριών αυτών (ε.π. ΚΕ.Δ.Α.Σ.Υ.)

· στην εφαρμογή ενός ολοκληρωμένου σχεδίου για την απαρεμπόδιστη και καθολική ένταξη των μαθητών/τριών με αναπηρία στο εκπαιδευτικό σύστημα της χώρας, α’ β’ γ’ βάθμια εκπαίδευση, σε κάθε τομή και πεδίο (οργάνωση, πόροι, ανθρώπινο δυναμικό, μεταφορές, προσβασιμότητα, προγράμματα και μέθοδοι διδασκαλίας, εκπαιδευτικό και εποπτικό υλικό, εκπαιδευτικές μεταβάσεις, διασύνδεση ειδικοτήτων με τις σύγχρονες ανάγκες της αγοράς εργασίας κ.λπ) και με εστίαση στους/στις μαθητές/τριες και τις προσωποποιημένες ανάγκες τους

· στην άρση των περιορισμών υποστήριξης των μαθητών/τριών με σοβαρή αναπηρία που χρήζουν περισσότερες από μία στηρίξεις (παράλληλη στήριξη, συγχρόνως με υποστήριξη από ειδικό βοηθητικό προσωπικό ή/και σχολικό νοσηλευτή)

· στην περαιτέρω προώθηση των θεμάτων πρόσβασης των ατόμων με βαριές και πολλαπλές αναπηρίες στην τριτοβάθμια εκπαίδευση και δη στη συμπερίληψη των ατόμων στη ΔΑΦ υψηλής λειτουργικότητας στις κατηγορίες των αποφοίτων β’ βάθμιας εκπαίδευσης που εισάγονται στην ανώτερη βαθμίδα χωρίς εξετάσεις, καθ’ υπέρβαση του αριθμού των εισακτέων, λόγω των δυσκολιών που τα άτομα αυτά αντιμετωπίζουν ως απόρροια της διαταραχής

· στη διασφάλιση της πρόσβασης σε υπηρεσίες πρώιμης διάγνωσης και παρέμβασης παιδιών με αναπηρία στην πρώιμη παιδική ηλικία, προωθώντας ταυτόχρονα στην κατεύθυνση αυτή την ανάπτυξη ενός κεντρικού σχεδιασμού και των αναγκαίων συνεργειών – εντοπισμένων στον τομέα της εκπαίδευσης, στον τομέα της υγείας και στον κοινωνικό τομέα - που πρέπει να αναπτυχθούν ώστε να ευδοκιμήσει το εγχείρημα   

· στη διαβάθμιση των προγραμμάτων σπουδών των Ε.Ε.Ε.Ε.Κ., με την ένταξή τους στο εθνικό σύστημα επαγγελματικής εκπαίδευσης και κατάρτισης, προκειμένου να αντιμετωπιστεί το πρόβλημα της αδυναμίας των αποφοίτων τους να πιστοποιήσουν τα προσόντα τους, καθώς και στην εκπόνηση πλάνου για την αναβάθμιση των προγραμμάτων των Ε.Ε.Ε.Ε.Κ. και Ε.Ν.Ε..Ε.ΓΥ.-Λ., τη διασύνδεση των ειδικοτήτων τους με τις πραγματικές ανάγκες της αγοράς εργασίας, σε κάθε Περιφέρεια της χώρας, καθώς και την ενίσχυση της στελέχωσής τους με εξειδικευμένο εκπαιδευτικό προσωπικό για τον σκοπό αυτό.  

Επιπρόσθετα, σε ό,τι αφορά τις οικογένειες που έχουν στην προστασία τους μέλος με αναπηρία, εκτιμούμε ως αναγκαία και την ανακίνηση του ζητήματος για την περαιτέρω προώθηση θετικών μέτρων δράσης για τους/τις εκπαιδευτικούς που είναι γονείς, κηδεμόνες και αδέλφια ατόμων με βαριές και πολλαπλές αναπηρίες, όπως για την άρση των περιορισμών που δεν επιτρέπουν στους/στις ήδη διορισμένους/ες τη μετάθεση για δύο χρόνια από τον διορισμό ή την πρόσληψή τους, καθώς και για τη δυνατότητα ισότιμης και με κοινωνικά κριτήρια συμμετοχής στο σύνολο των προκηρύξεων από τα αδέλφια και δικαστικούς συμπαραστάτες ατόμων με βαριές και πολλαπλές αναπηρίες.

Των ανωτέρω δοθέντων, η ΠΟΣΓΚΑμεΑ, δια της παρούσης επιστολής, ζητά τον προγραμματισμό συνάντησης μαζί σας, κατά το μέρος της αρμοδιότητας της εκάστοτε πλευράς, για την εκτενέστερη παράθεση των προβληματισμών και των προτάσεών μας για τον χώρο της δημόσιας προσχολικής, Α/θμιας και Β/θμιας Εκπαίδευσης των παιδιών μας, ατόμων με βαριές και πολλαπλές αναπηρίες, και την από κοινού επεξεργασία των βέλτιστων δυνατών λύσεων, ικανών να προωθήσουν την κοινή επιδίωξη της ανάπτυξης ποιοτικής εκπαίδευσης για τους/τις μαθητές/τριες με αναπηρία στο πλαίσιο μιας πολιτικής ισότιμης συνεκπαίδευσης, από την οποία πρέπει να εμφορείται ολόκληρο το εκπαιδευτικό σύστημα.

Προσδοκώντας στην εξέταση και ικανοποίηση του αιτήματός μας, αναμένουμε την ανταπόκρισή σας.

Με εκτίμηση,

Για την ΠΟΣΓΚΑμεΑ,

Ο ΠΡΟΕΔΡΟΣ

Ιωάννης Μοσχολιός

Η ΓΕΝΙΚΗ ΓΡΑΜΜΑΤΕΑΣ

Φωτεινή Ζαφειροπούλου

Πίνακας αποδεκτών:

Γενικός Γραμματέας Πρωτοβάθμιας, Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης και Ειδικής Αγωγής, κ. Ιωάννης Κατσαρός  

Διεύθυνση Ειδικής Αγωγής και Εκπαίδευσης Υ.ΠΑΙ.Θ.Α.  

Πρόεδρος της Εθνικής Συνομοσπονδίας Ατόμων με Αναπηρία (ΕΣΑμεΑ), κ. Ιωάννης Βαρδακαστάνης  

Πρωτοβάθμια Σωματεία – μέλη της ΠΟΣΓΚΑμεΑ