ΠΡΟΣ:    Υπουργό Κοινωνικής Συνοχής & Οικογένειας, κα Σοφία Ζαχαράκη

Κοιν.:       (σχετ.: πίνακας αποδεκτών)

ΘΕΜΑ: «Η ΠΟΣΓΚΑμεΑ ζητά την άμεση συνδρομή του Υπουργείου Κοινωνικής Συνοχής και Οικογένειας για την αποτροπή της ορατής οικονομικής ασφυξίας των ΚΔΑΠ ΑμεΑ και της διακινδύνευσης της υπόστασής τους, με οδυνηρές συνέπειες για την ελληνική αναπηρική οικογένεια»  

Αξιότιμη κυρία Υπουργέ,

Η Πανελλήνια Ομοσπονδία Σωματείων Γονέων και Κηδεμόνων Ατόμων με Αναπηρία (ΠΟΣΓΚΑμεΑ) αποτελεί, όπως γνωρίζετε, το δευτεροβάθμιο όργανο του αναπηρικού κινήματος, που εκπροσωπεί τα άτομα με νοητική αναπηρία, αυτισμό, σύνδρομο Down, εγκεφαλική παράλυση, βαριές και πολλαπλές αναπηρίες και τις οικογένειές τους, μέσω των Σωματείων Γονέων και Κηδεμόνων τους στην ελληνική επικράτεια, και έχει ως αποστολή της την προστασία και προώθηση των δικαιωμάτων τους.

Με έντονη ανησυχία, το τελευταίο χρονικό διάστημα, πληροφορούμαστε για τη νέα τροχιά αποσταθεροποίησης και τα αχαρτογράφητα νερά στα οποία εισέρχονται, για μια ακόμη φορά, οι δομές που παρέχουν υπηρεσίες δημιουργικής απασχόλησης σε άτομα με αναπηρία - ΚΔΑΠ ΑμεΑ, από κωλύματα που παρεμβάλλονται στη διασφάλιση της χρηματοδότησής τους, για το σύνολο των αποδεκτών των υπηρεσιών τους εν εξελίξει της δράσης «Προώθηση και υποστήριξη παιδιών για την ένταξή τους στην προσχολική εκπαίδευση, καθώς και για την πρόσβαση παιδιών σχολικής ηλικίας, εφήβων και ατόμων με αναπηρία σε υπηρεσίες δημιουργικής απασχόλησης» της χρονικής περιόδου 2023 - 2024.  

Στο επί σειρά ετών ‘ομιχλώδες τοπίο’ των ‘εμπεδωμένων καθυστερήσεων’ στην καταβολή των αποζημιώσεων των Κέντρων αυτών και των παρεπόμενων κινδύνων στην εύρυθμη λειτουργία τους, με ολέθριες επιπτώσεις στα άτομα με αναπηρία που ωφελούνται των υπηρεσιών τους – πραγματικότητα, για την οποία η Ομοσπονδία μας έχει αφειδώς μεταφέρει την ανησυχία της - σοβαρότατο προβληματισμό και αγωνία έρχεται να προσθέσει η - σύμφωνα με κατά τεκμήριο αξιόπιστες πληροφορίες - απόκριση από πλευράς Γενικής Γραμματείας Δημοσίων Επενδύσεων και ΕΣΠΑ σε σχετικό αίτημα της Ε.Ε.Τ.Α.Α. Α.Ε., περί της αδυναμίας εξυπηρέτησης, με επιπρόσθετους πόρους, των πρόσθετων «αξιών τοποθέτησης» ωφελούμενων με αναπηρία στην εν θέματι δράση (κατηγορία Δ,  βάσει της υπ’ αριθμ.47217/19.05.2023, Φ.Ε.Κ. Β’ 3418, Κ.Υ.Α. εφαρμογής της δράσης, όπως τροποποιήθηκε με την υπ’ αριθμ.74838/22.08.2023 Κ.Υ.Α., Φ.Ε.Κ. Β’ 5175), λόγω εξάντλησης του διαθέσιμου προϋπολογισμού για τον κύκλο 2023-2024 του Προγράμματος, και με την όποια πιθανή υπέρβασή του να θέτει ευθέως σε διακινδύνευση την υλοποίηση του κύκλου της επόμενης χρονιάς.

Η αδιαμφισβήτητα επισφαλής αυτή έκβαση, εντούτοις, μάλλον δεν μπορεί να λογίζεται ούτε ως ‘απρόοπτη’ ούτε ως ‘καινοφανής’, αν συνεκτιμηθούν τόσο οι προβλέψεις της Κ.Υ.Α. εφαρμογής της δράσης, όσο και το γεγονός ότι σύστοιχης φύσεως πρόβλημα, για διαφορετική κατηγορία ωφελούμενων, στο πλαίσιο του κύκλου της προηγούμενης χρονιάς, είχε απασχολήσει και ‘σπρώξει’ τη διακυβέρνηση σε αναζήτηση εσπευσμένων λύσεων και βελτιώσεων στο πρωτογενές ρυθμιστικό πλαίσιο που τη διέπει, προκειμένου να εξυπηρετηθούν αρκούντως οι δαπάνες του Προγράμματος που αντιστοιχούσαν σε αληθώς παρασχεθείσες υπηρεσίες.  

Στην κάθε περίπτωση, μπροστά στη σκιά ενός νέου ισχυρού ‘χτυπήματος’, ικανού να πλήξει αναπόδραστα τη λειτουργία των ΚΔΑΠ ΑμεΑ, οδηγώντας σε οικονομική ασφυξία το σύνολό τους, με προφανή και άμεσα θύματα τα άτομα με αναπηρία που ωφελούνται των υπηρεσιών τους, η ήδη τεράστια ανησυχία των οικογενειών μας γιγαντώνεται, και δεν μπορεί, προφανώς, να θεωρηθεί επιτρεπτός από την πλευρά μας ο οποιοσδήποτε εφησυχασμός της πολιτείας στην κατεύθυνση της ταχείας ανακοπής της απευκταίας αυτής έκβασης.

Σε ό,τι αφορά τον ρόλο μας, ούτε είμαστε αρμόδιοι/ες να αναζητήσουμε αιτίες για τους λόγους που εξέθρεψαν το κρίσιμο αυτό ζήτημα, αλλά ούτε και διατεθειμένοι/ες να υπεισέλθουμε σε αδιέξοδες συζητήσεις για το ποιο υπουργείο, ποια υπηρεσία και ποιος φορέας φέρει αρμοδιότητα για τη διευθέτησή του.

Δεν μπορούμε ωστόσο να αποσιωπήσουμε την ανησυχία και τη δυσφορία μας για το γεγονός πως τα παιδιά μας, άτομα με βαριές και πολλαπλές αναπηρίες, οι οικογένειές μας, και κατηγορίες δομών κοινωνικών υπηρεσιών που υπηρετούν εν πολλοίς τις ανάγκες τους, εν προκειμένω τα ΚΔΑΠ ΑμεΑ, για μια ακόμη φορά, καταλήγουν να εγκλωβίζονται σε ένα καθεστώς ιδιότυπης ‘ομηρείας’, με τον κίνδυνο να υποστούν, κατά τρόπο άμεσο, τις αλυσιδωτές συνέπειες από εξελίξεις, καταστάσεις και προσκόμματα για τις/τα οποίες/α κατ’ ουδένα τρόπο ευθύνονται ή θα μπορούσαν να αποφύγουν.

Δεν μπορούμε, επίσης, να μην αναρωτηθούμε για το «πότε» και το «πώς» η ελληνική πολιτεία, δια του αρμοδίου και συναρμόδιων Υπουργείων, προτίθεται να αντιδράσει σε μια ακόμη δυσμενή εξέλιξη που βυθίζει την ελληνική αναπηρική οικογένεια στην ανασφάλεια, αναδεικνύοντας το σενάριο της δυσπραγίας των ΚΔΑΠ ΑμεΑ, και με το «αν» να ερμηνεύεται ασφαλώς ως ευθεία προσβολή της υπόστασής τους.

Δεν μπορούμε να μην υπενθυμίσουμε πως, σε μεγάλο μέρος τους, το βάρος της λειτουργίας ΚΔΑΠ ΑμεΑ, επωμίζονται τα κατά νόμο συσταθέντα από γονείς και κηδεμόνες ατόμων με αναπηρία σωματεία – σύλλογοι, Ν.Π.Ι.Δ. μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα, λόγω της διαχρονικής ανεπάρκειας της ελληνικής πολιτείας να παράσχει τις κατάλληλες υποστηρικτικές υπηρεσίες στα άτομα αυτά. Δεν μπορούμε να μην υπογραμμίσουμε, πως τα συγκεκριμένης νομικής φύσεως πρόσωπα, είναι εκείνα που αναμένεται να υποστούν το ισχυρότερο πλήγμα από την όποια καθυστέρηση στην επίλυση του προβλήματος για το οποίο γίνεται λόγος, από τη στιγμή που καθίσταται μάλλον πρακτικά αδύνατο να ανταποκριθούν με ίδιους πόρους στα ανελαστικά λειτουργικά κόστη που διέπουν τη λειτουργία τους, συνεκτιμώντας την μη κερδοσκοπική τους υπόσταση.

Κυρία Υπουργέ,

Καθώς το, κατά κοινή ομολογία, ήδη ανέφελο περιβάλλον λειτουργίας των ΚΔΑΠ ΑμεΑ διαφαίνεται ολοένα και πιο νεφελώδες, με άγνωστο μεν ορίζοντα, εκ των προτέρων όμως γνωστές τις επιπτώσεις στα άτομα με αναπηρία και τις οικογένειές μας, η Ομοσπονδία μας, δια της παρούσης επιστολής, θεωρεί επιβεβλημένη και ζητά την έκφραση άμεσης ενεργητικής μέριμνας από την πλευρά του Υ.ΚΟΙ.Σ.Ο.

Ειδικότερα, ζητά την άμεση προσωπική σας παρέμβαση: (α) για την επεξεργασία και προώθηση των απαιτούμενων τροποποιήσεων στο περιεχόμενο της παραγράφου 9 του άρθρου 104 του ν.4941/2022, (ως έχει τροποποιηθεί και ισχύει), περί χρηματοδότησης των προγραμμάτων πρόσβασης παιδιών προσχολικής ηλικίας, βρεφών και νηπίων, σε υπηρεσίες προσχολικής αγωγής και φροντίδας, καθώς και πρόσβασης παιδιών, εφήβων και ατόμων με αναπηρία σε υπηρεσίες δημιουργικής απασχόλησης, και την κάλυψη, από πόρους του τακτικού προϋπολογισμού του Υπουργείου Κοινωνικής Συνοχής και Οικογένειας, των δαπανών για τις «αξίες τοποθέτησης» των ωφελούμενων με αναπηρία της δράσης, που δεν καλύπτονται από τις λοιπές πηγές χρηματοδότησης λόγω εξάντλησης του κατανεμημένου προϋπολογισμού τους ή/και (β) για την αναζήτηση και εξάντληση κάθε άλλου ρυθμιστικού περιθωρίου και κάθε δυνατότητας και χρηματοδοτικής πηγής, προκειμένου να διασφαλιστεί η χρηματοδότηση της Ε.Ε.Τ.Α.Α. Α.Ε., και μέσω αυτής οι χρηματοροές για τις αληθώς παρασχεθείσες υπηρεσίες των ΚΔΑΠ ΑμεΑ, για το σύνολο των ωφελούμενων με αναπηρία, ανεξαρτήτως ηλικιακού εύρους στο οποίο εντάσσονται ή/και εισοδηματικού κριτηρίου υπαγωγής τους, στα προγράμματα δημιουργικής απασχόλησης της περιόδου 2023-2024, χωρίς χρονοτριβή.  

Ενόψει δε της αυριανής προγραμματισμένης συνάντησης αντιπροσωπείας της Ομοσπονδίας μας με την αρμόδια Γενική Γραμματέα Δημογραφικής και Στεγαστικής Πολιτικής για μια σειρά εκκρεμών θεμάτων που εμπίπτουν στο πεδίο της συγκεκριμένης δράσης για την τρέχουσα χρονιά, καθώς στον σχεδιασμό του κύκλου της επόμενης, επιθυμούμε να πληροφορηθούμε για τις ενέργειες, τις οποίες το Υ.ΚΟΙ.Σ.Ο. ενδεχομένως υλοποιεί ή σκοπεί να υλοποιήσει για την επίλυση του αδιαπραγμάτευτου αυτού ζητήματος για τα παιδιά μας με αναπηρία και τις οικογένειές μας, και κατ’ ουδένα τρόπο επιδεκτικού οποιασδήποτε δυσπραγίας.

Κυρία Υπουργέ,

Από τη στιγμή που το ζήτημα της αποτελεσματικής πολιτικής του δημοσίου τομέα σε θέματα πρόνοιας και εξασφάλισης της αξιοπρεπούς διαβίωσης στην κοινωνία για τα άτομα με αναπηρία, φαίνεται να χωλαίνει, ακόμη και σε σημεία, στα οποία ούτε η προϊούσα εμπειρία απουσιάζει, ούτε το ανάλογο θεσμικό ενδιαφέρον, και επειδή η ανασφάλεια της ελληνικής αναπηρικής οικογένειας διαρκώς εντείνεται, με τις αντοχές της όμως να κινδυνεύουν να εξαντληθούν μπροστά στο βάρος των συνεπειών μιας ακόμη ‘αναπάντεχης’ εξέλιξης, αναμένουμε την άμεση και θετική σας ανταπόκριση.

Με εκτίμηση,

Για την ΠΟΣΓΚΑμεΑ,

Ο ΠΡΟΕΔΡΟΣ

Ιωάννης Μοσχολιός

Η ΓΕΝΙΚΗ ΓΡΑΜΜΑΤΕΑΣ

Φωτεινή Ζαφειροπούλου

Πίνακας αποδεκτών:

- Γενική Γραμματέας Δημογραφικής και Στεγαστικής Πολιτικής, κα Μ.Στέφου

- Γενικός Γραμματέας Κοινωνικής Αλληλεγγύης και Καταπολέμησης της Φτώχειας, κ. Πρ.Πύρρος

- Πρόεδρος της Εθνικής Συνομοσπονδίας Ατόμων με Αναπηρία (ΕΣΑμεΑ), κ. Ι.Βαρδακαστάνης

- Πρωτοβάθμια σωματεία – μέλη της ΠΟΣΓΚΑμεΑ