ΠΡΟΣ:  Υφυπουργό Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων, Δρ. Δ.-Μ. Μιχαηλίδου

ΚΟΙΝ:   (πίνακας αποδεκτών)

ΘΕΜΑ: «Η ΠΟΣΓΚΑμεΑ ζητά επανέλεγχο και σαφείς διατυπώσεις για τα προβλεπόμενα μέτρα προφύλαξης από τις επιπτώσεις της πανδημίας στις δομές παροχής υπηρεσιών ανοικτής φροντίδας σε άτομα με αναπηρία, καθώς και τη συνεπή στήριξη της ελληνικής πολιτείας για την εφαρμογή τους»

Αξιότιμη κυρία Υφυπουργέ,

Η εξέταση της εφαρμοστικότητας ή/και προσφορότητας των προληπτικών μέτρων έναντι της λοίμωξης Covid-19, που διέπουν τη λειτουργία των Ν.Π.Ι.Δ. μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα, που παρέχουν υπηρεσίες ανοικτής φροντίδας σε άτομα με αναπηρία (ΚΔΑΠ ΑμεΑ, Κ.Δ.-Η.Φ. ΑμεΑ), είναι το ζήτημα που θέτει, με το παρόν, υπόψη σας η Πανελλήνια Ομοσπονδία Σωματείων Γονέων και Κηδεμόνων Ατόμων με Αναπηρία (ΠΟΣΓΚΑμεΑ), ζητώντας την προσοχή και τις σχετικές ενέργειές σας.  

Από τον Μάιο του 2020 τα Κέντρα αυτά, που σε μεγάλο μέρος τους έχουν συσταθεί και λειτουργούν από Σωματεία γονέων και κηδεμόνων ατόμων με βαριές και πολλαπλές αναπηρίες, προσαρμόζονται σε αποφάσεις και οδηγίες που υπαγόρευσαν και υπαγορεύουν τον επανασχεδιασμό των προγραμμάτων τους, την κατάτμηση των τμημάτων τους σε μικρότερες ομάδες και την αύξηση των δρομολογίων μεταφοράς για την αποφυγή συγχρωτισμού, την προμήθεια σημαντικών μεγεθών υγειονομικού υλικού, την περιοδική ανίχνευση του ιού SARS-CoV-2 στον εργαζόμενο ή/και ωφελούμενο πληθυσμό τους και άλλες ενέργειες, που αφενός απαιτούν διόλου ευκαταφρόνητους πόρους, υλικούς και ανθρώπινους, αφετέρου ασκούν αναπόφευκτες επιδράσεις στην καθημερινότητα των εξυπηρετούμενων, κυρίως σε ό,τι αφορά το πεδίο της κοινωνικοποίησής τους.   

Η εμπιστοσύνη στη μακρά παράδοση των Γονεϊκών Συλλόγων που λειτουργούν δομές παροχής υπηρεσιών κοινωνικής φροντίδας σε άτομα με αναπηρία, αναφορικά με την υπεύθυνη φροντίδα και προστασία του ευάλωτου πληθυσμού που υπηρετούν υπό συνθήκες διαρκούς εγρήγορσης ή/και κρίσης, δικαίωσε όλες τις πλευρές, σε κάθε στάδιο αναμέτρησης της κοινωνίας μας με την πανδημία. Η απαρέγκλιτη τήρηση των μέτρων διασφάλισε και διασφαλίζει το επιθυμητό επίπεδο προστασίας του ευάλωτου πληθυσμού που αλληλεπιδρά στους κόλπους λειτουργίας των δομών αυτών, παρά τις περιορισμένες πληροφορίες που συχνά καταγράφηκαν σε σχέση με την εφαρμογή τους, ενώ απτή από την πλευρά τους υπήρξε και η κατανόηση για τον βαθμό στήριξης που, παρότι προβλεπόταν, η πολιτεία καθυστερούσε να τους παράσχει εγκαίρως.

Σήμερα, ωστόσο, διανύουμε μια περίοδο όπου οι προβλέψεις για τα υγειονομικά αυτά μέτρα μάλλον έχουν αρχίσει να αποδυναμώνονται και η εφαρμογή τους να καθίσταται προβληματική, εξαιτίας του γεγονότος ότι δεν έχουν υποστεί επικαιροποιήσεις, ενώ οι οδηγίες και κατευθύνσεις έχουν παραχθεί από διάφορες πλευρές (εγκύκλια έγγραφα, ΚΥΑ), με αποτέλεσμα οι απαιτήσεις να βρίσκονται διάσπαρτες σε πολλά θεσμικά κείμενα και συχνά με μορφή διατυπώσεων, αν όχι αντικρουόμενων, τουλάχιστον ικανών να προκαλέσουν σύγχυση στους εφαρμοστές τους.

Ενδεικτικό ζητούμενο που αξίζει μνείας στο παρόν είναι το γεγονός πως, από τη στιγμή που κατ’ ουδένα τρόπο προκύπτει η άρση ισχύος κάποιας από τις προηγούμενες προβλέψεις για τη λειτουργία των δομών, λ.χ. σε συνέχεια των υψηλών επιπέδων εμβολιαστικής κάλυψης των πληθυσμών τους, όπως ισχύει σε άλλες περιπτώσεις, η «αθροιστική» υποχρέωση συμμόρφωσης με τις διατυπώσεις μιας σειράς εγκυκλίων, αποφάσεων και οδηγιών[1] οδηγεί στο συμπέρασμα ότι ούτε στο παρόν αίρεται η προϋπόθεση διενέργειας ταχέων ελέγχων (rapid test) ανίχνευσης αντιγόνων του ιού SARS-CoV-2, σε περιοδική - εβδομαδιαία βάση, σε εργαζόμενους/ες ή/και ωφελούμενους/ες των Κέντρων αυτών.

Απουσία, ωστόσο, διαφορετικής πρόβλεψης, η ενέργεια εξακολουθεί, επίσης, να εμπίπτει στη διαδικασία διανομής των προϊόντων ταχέων ελέγχων, που προβλέπεται στην υπ’ αριθμ. Δ1α/ΓΠ.οικ.10002/15.02.2021 ΚΥΑ (Φ.Ε.Κ. 768/τ.Β’/26.02.2021), από το εποπτεύον Υπουργείο προς τους φορείς αυτούς, στην οποία, εντούτοις, όπως μας μεταφέρεται και όπως πιθανά γνωρίζετε, οι υπηρεσίες του αρμόδιου Υπουργείου έχουν παύσει εδώ και καιρό να ανταποκρίνονται, και μάλιστα χωρίς επαρκή ή απροσμάχητη αιτιολόγηση για την «αποδέσμευση» (;) αυτή.  

Ως απόρροια της κατάστασης αυτής, είναι πολύ συχνό φαινόμενο οι φορείς να απευθύνονται στην ΠΟΣΓΚΑμεΑ, αναζητώντας διευκρινίσεις σχετικά με την εφαρμογή των υγειονομικών μέτρων στις δομές τους και εκφράζοντας, παράλληλα, τη δικαιολογημένη ανησυχία για τον κίνδυνο να εισέλθουν σε έναν νέο κύκλο, όπου η απαράσκευη ή/και ασυγκίνητη στάση της ελληνικής πολιτείας θα μεταβάλλει το υπερβάλλον του εύλογου ορίου αντοχής τους σε μια ακόμη θυσία από την πλευρά τους. Στον χρόνο δε όπου τα προγράμματα των Κέντρων έχουν ήδη ξεκινήσει να υλοποιούνται, εδώ και τρεις εβδομάδες, θεωρούμε ευνόητο πως τέτοιας φύσεως προβληματισμοί δεν θα έπρεπε σήμερα να εμφανίζονται στο προσκήνιο.

Από την πλευρά της η Ομοσπονδία έχει ζητήσει, από την πρώτη στιγμή, σαφή και ξεκάθαρα πρωτόκολλα και οδηγίες για τη λειτουργία των Κέντρων αυτών και τη συνεργασία του Υπουργείου Εργασίας προς τη συγκεκριμένη κατεύθυνση. Παράλληλα, έχει ζητήσει επανειλημμένα να διευκρινιστεί, κατά πόσο οι πληθυσμοί των Κέντρων αυτών, που έχουν συμμετάσχει στον εμβολιασμό έναντι της Covid-19, εξακολουθούν να εμπίπτουν στο πεδίο εφαρμογής των ταχέων ελέγχων αντιγόνων, σε τακτική – εβδομαδιαία βάση, χωρίς όμως να έχει λάβει απάντηση.

Τούτων δοθέντων και λαμβάνοντας υπόψη:

(α) την ανάγκη αντιμετώπισης της ρυθμιστικής πολυπλοκότητας και των δυσχερειών που συναντούν σήμερα τα Κέντρα αυτά στην εφαρμογή των μέτρων προφύλαξης από τον ιό SARS-CoV-2,

(β) το γεγονός πως τα μέτρα για την αντιμετώπιση της πανδημίας ελήφθησαν, και λαμβάνονται, ευθέως εξαρτώμενα από την εκτίμηση του επιδημιολογικού κινδύνου και τις συστάσεις της Εθνικής Επιτροπής Εμπειρογνωμόνων Δημόσιας Υγείας, τις προτεραιότητες για ειδική στήριξη πληθυσμών, περιοχών ή/και τομέων κοινωνικής αλληλεπίδρασης, καθώς και την ανάγκη διαρκούς επανεξέτασης της προσφορότητάς τους υπό το πρίσμα των εξελισσόμενων δεδομένων, με την προοπτική βελτίωσής τους,

(γ) τα ήδη μεγάλα βάρη που οι φορείς αυτοί έχουν επωμιστεί από την πρωτοφανή κρίση, οι οποίοι καλούνται σήμερα να προετοιμαστούν και να λειτουργήσουν όσο γίνεται αποτελεσματικότερα, μπροστά στη σκιά μιας ακόμη απρόβλεπτης χρονιάς, με τα προγνωστικά να καθιστούν βέβαιη τη μακράς διάρκειας συνύπαρξη της κοινωνίας μας με τις επιπτώσεις του κορωνοϊού και τα μέτρα για την αντιμετώπισή του,  

η ΠΟΣΓΚΑμεΑ, δια της παρούσης επιστολής, ζητά από το Υπουργείο σας ενέργειες για:

-  τον επανέλεγχο ή/και επικαιροποίηση των οδηγιών και μέτρων λειτουργίας για την προφύλαξη από τις επιπτώσεις της Covid-19, που βρίσκουν εφαρμογή σε ΚΔΑΠ ΑμεΑ, Κ.Δ.-Η.Φ. ΑμεΑ και την έγκαιρη γνωστοποίησή τους, με την αποτύπωση αυτών σε ενιαίο κείμενο, ώστε να αντικατοπτρίζουν τους ισχύοντες κανόνες και να υποστηρίζουν με σαφήνεια την ορθή εφαρμογή τους,

-  τη συνέχιση παροχής της απαιτούμενης, και προβλεπόμενης, στήριξης από την πλευρά της ελληνικής πολιτείας για την εφαρμογή των μέτρων, υπενθυμίζοντας ότι ούτε σε αυτό το στάδιο δεν θεωρείται αποδεκτό, το σύνολο της ευθύνης και του οικονομικού βάρους (λ.χ. για τη διενέργεια rapid ή PCR test για το προσωπικό και τον ωφελούμενο πληθυσμό τους) να μετακυλήσει στους φορείς, ΚΔΑΠ ΑμεΑ και Κ.Δ.-Η.Φ. ΑμεΑ, εκτινάσσοντας στα ύψη το λειτουργικό τους κόστος και οδηγώντας τους σε μια ακόμη οικονομική ασφυξία, με άμεσα θύματα του ενδεχομένου αυτού, τα παιδιά μας, άτομα με βαριές και πολλαπλές αναπηρίες, και τις οικογένειές μας.  

Κυρία Υφυπουργέ,

Στον στόχο ανακοπής των επιπτώσεων της υγειονομικής κρίσης και της προάσπισης της δημόσιας υγείας, που προϋποθέτει σοβαρή και υπεύθυνη στάση από όλες τις πλευρές, αν και κατανοητά παρεμβάλλει η ανάγκη αποφυγής υπέρμετρης επιβάρυνσης του δημοσίου ταμείου, δεν μπορεί το γεγονός να αποτελεί τροχοπέδη για την προστασία των ατόμων με αναπηρία και των φορέων που πλήττονται από τις επιπτώσεις της πανδημίας.

Και σε αυτό το στάδιο, ευελπιστούμε μεν, υπογραμμίζουμε δε την ανάγκη η ελληνική πολιτεία, να σταθμίσει σωστά την κατάσταση και αναλόγως να ενεργήσει, με γνώμονα την προστασία της ζωής και υγείας των εξυπηρετούμενων με αναπηρία και εργαζόμενων στις δομές αυτές, των οικογενειών τους, του κοινωνικού συνόλου εν γένει, ταυτόχρονα με την περιφρούρηση της εύρυθμης λειτουργίας των Κέντρων που υπηρετούν το φάσμα των αναγκών των ατόμων με αναπηρία, που σε καμία περίπτωση δεν πρέπει να κινδυνεύσει.

Σε αναμονή των ενεργειών σας και της ενημέρωσης της Ομοσπονδίας μας επ’ αυτών.

Με εκτίμηση,

Για την ΠΟΣΓΚΑμεΑ,  

Ο ΠΡΟΕΔΡΟΣ

Ιωάννης Μοσχολιός

Η ΓΕΝΙΚΗ ΓΡΑΜΜΑΤΕΑΣ

Φωτεινή Ζαφειροπούλου