ΠΡΟΣ: Υπουργό Παιδείας & Θρησκευμάτων, κα Ν.Κεραμέως             

Κοιν:   (σχετ.: πίνακας αποδεκτών)  

ΘΕΜΑ: «Η ΠΟΣΓΚΑμεΑ ζητά τις άμεσες ενέργειες του Υπουργείου Παιδείας για να θεραπευθούν, επιτέλους, οι ‘πάγιες ανάγκες – πάγιες ελλείψεις – πάγιες αδυναμίες - πάγιες διακρίσεις’ που για μια ακόμη σχολική χρονιά αποκλείουν τους/τις μαθητές/τριες με αναπηρία από την εκπαιδευτική διαδικασία»

Αξιότιμη κυρία Υπουργέ,

Η Πανελλήνια Ομοσπονδία Σωματείων Γονέων και Κηδεμόνων Ατόμων με Αναπηρία (ΠΟΣΓΚΑμεΑ), ιδρυτικό και ενεργό μέλος της ΕΣΑμεΑ, αποτελεί το δευτεροβάθμιο όργανο του αναπηρικού κινήματος, που εκπροσωπεί τα άτομα με νοητική αναπηρία, αυτισμό, σύνδρομο down, εγκεφαλική παράλυση, βαριές και πολλαπλές αναπηρίες και τα ανήλικα άτομα με κάθε μορφής αναπηρία και τις οικογένειές τους, μέσω των 200 και πλέον Σωματείων Γονέων και Κηδεμόνων που έχουν δημιουργηθεί σε πανελλαδικό επίπεδο, από χιλιάδες μέλη οικογενειών ατόμων με τις προαναφερθείσες αναπηρίες, και έχει ως κύρια αποστολή τη διεκδίκηση και προστασία των δικαιωμάτων τους.

Με τις ιδιότητες αυτές, τόσο η ΠΟΣΓΚΑμεΑ, όσο η ΕΣΑμεΑ, η τριτοβάθμια οργάνωση εκπροσώπησης των ατόμων με αναπηρία, χρόνιες παθήσεις και των οικογενειών τους στη χώρα και αναγνωρισμένος κοινωνικός εταίρος της ελληνικής πολιτείας σε ζητήματα αναπηρίας, έχουν απευθύνει συχνά στο Υπουργείο σας, σειρά εγγράφων που αποβλέπουν στην ουσιαστική συμπερίληψη, σε κάθε βαθμίδα του εκπαιδευτικού συστήματος, των μαθητών/τριών με αναπηρία ή/και χρόνιες παθήσεις, όπως και στην προστασία των δικαιωμάτων τους και την άρση μορφών διάκρισης εις βάρος τους. 

Όμως, παρά τις επανειλημμένες επισημάνσεις των προβλημάτων, των διαχρονικών ελλείψεων, των παθογενειών που διέπουν την εκπαίδευση του μαθητικού πληθυσμού με αναπηρία, παρά την ανησυχία που σας μεταφέρεται για τους κινδύνους και τις ολέθριες συνέπειες του αποκλεισμού του πληθυσμού αυτού από τις εκπαιδευτικές διαδικασίες, παρά τις εκκλήσεις για την έγκαιρη επεξεργασία λύσεων για την αποσόβησή τους, ένα μήνα μετά την έναρξη του τρέχοντος σχολικού έτους, εκατοντάδες, αν όχι χιλιάδες από τα παιδιά μας, μαθητές/τριες με αναπηρία, σήμερα παραμένουν εκτός των εκπαιδευτικών διαδικασιών.

Όπως προκύπτει από την επικοινωνία μας με συλλόγους γονέων ειδικών σχολείων και γονείς και κηδεμόνες ατόμων με αναπηρία ανά την χώρα, η απαράδεκτη αυτή συνθήκη οφείλεται, δευτερευόντως σε προβλήματα  ως προς τις μετακινήσεις τους από και προς τις σχολικές δομές, που έστω εσπευσμένα σε κάποιον βαθμό επιλύονται, και πρωτίστως στην ανεπαρκή στελέχωση των σχολικών μονάδων. Για μια ακόμη σχολική χρονιά, σημαντικές ελλείψεις καταγράφονται σε προσωπικό στις ΣΜΕΑΕ, στο απαραίτητο ΕΕΠ και ΕΒΠ για την καθημερινότητα των μαθητών/τριών με αναπηρία στις σχολικές μονάδες, ενώ σχεδόν απόλυτη είναι η απουσία της απαραίτητης ειδικότητας των σχολικών νοσηλευτών.

Ακόμα περισσότερο, η εντονότερη, ίσως, διαμαρτυρία που λαμβάνουμε, είναι η σοβαρή ανεπάρκεια των πόρων που έχουν διατεθεί για την υλοποίηση του θεσμού παράλληλης στήριξης, με συνέπεια την αδυναμία κάλυψης ή/και την ανεπαρκή κάλυψη των εκπαιδευτικών αναγκών χιλιάδων μαθητών/τριών με αναπηρία που χρήζουν και δικαιούνται της στήριξης αυτής, όπως έχει διαπιστωθεί από τους αρμόδιους προς τούτο φορείς της ελληνικής πολιτείας[1].

Και είναι απορίας άξιο πώς, για μια ακόμη χρονιά και παρά τα περί του αντιθέτου θρυλούμενα, για τις, κατά το μεγαλύτερο μέρος, γνωστές και ήδη καταγεγραμμένες από το προηγούμενο σχολικό έτος, ανάγκες υποστήριξης των μαθητών/τριών με αναπηρία που φοιτούν στα γενικά σχολεία, η πολιτική ηγεσία του Υπουργείου Παιδείας, υποτίμησε στις προτεραιότητές της τη διασφάλιση των αναγκαίων κονδυλίων και την έγκαιρη ολοκλήρωση των σχετικών διοικητικών διαδικασιών για τον θεσμό της παράλληλης στήριξης, συνεχίζοντας, δυστυχώς, την τακτική όλων των προηγούμενων πολιτικών ηγεσιών του Υπουργείου.  

Είναι απορίας άξιο, στη βάση ποιων στοιχείων προτίθεται εν τέλει το αρμόδιο Υπουργείο να αποτιμήσει τον θεσμό της Παράλληλης Στήριξης (διατ. 10 του στόχου 12: ‘Εκπαίδευση και Κατάρτιση για όλους’ του Εθνικού Σχεδίου Δράσης για τα Δικαιώματα των Ατόμων με Αναπηρία), από τη στιγμή που οι τραγικές ελλείψεις που απαντώνται στο πεδίο αυτό, μόνο είσοδο σε τροχιά ‘αποτίμησης’ δεν επιτρέπουν.

Υπενθυμίζουμε πως η διαχρονική επανεμφάνιση των ίδιων ελλείψεων, που επανήλθε δριμύτερα την τρέχουσα σχολική χρονιά, ούτε είναι επιτρεπτό να εκλαμβάνεται ως ‘κανονικότητα’, ούτε παρέχει άλλοθι στον εφησυχασμό της πολιτείας ως προς την δεσμευτική της υποχρέωση για την υιοθέτηση συνεκτικών στρατηγικών για τη μετάβαση σε ένα ουσιαστικό συμπεριληπτικό εκπαιδευτικό πλαίσιο, στο οποίο θα συμμετέχει ισότιμα το σύνολο του μαθητικού πληθυσμού (όπως το άρθρο 24 της Σύμβασης του ΟΗΕ για τα Δικαιώματα των ΑμεΑ – Ν.4074/2012 - ορίζει).

Δεν καθιστά, επίσης, επιτρεπτή τη δίχως ορίζοντα μετακύλιση του βάρους στις οικογένειες των μαθητών/τριών με αναπηρία, αφού το πνεύμα θεσμοθέτησης των συγκεκριμένων μηχανισμών σκοπεί στον περιορισμό της σχολικής διαρροής και του κοινωνικού αποκλεισμού των μαθητών/τριών, που έχουν απόλυτη ανάγκη της υποστήριξης αυτής λόγω της ευαλωτότητάς τους, σε συνδυασμό με την οικονομική ευαλωτότητα των οικογενειών τους από τις αυξημένες ανάγκες που επιφέρει η αναπηρία.

Κυρία Υπουργέ,

Η επιδίωξη της ανάπτυξης ποιοτικής εκπαίδευσης για τους/τις μαθητές/τριες με αναπηρία στο πλαίσιο μιας πολιτικής ισότιμης συνεκπαίδευσης, από την οποία πρέπει να εμφορείται ολόκληρο το εκπαιδευτικό σύστημα, δεν επιτυγχάνεται ούτε ολοκληρώνεται στις θεσμικές προβλέψεις και στις διακηρυττόμενες προθέσεις. Είναι συνειδητό σε όλους/ες πως, πλέον, οι αδυναμίες του εθνικού θεσμικού πλαισίου για τα ζητήματα εκπαίδευσης των μαθητών/τριών με αναπηρία, δεν εντοπίζονται τόσο στο επίπεδο των θεσμικών ελλείψεων, όσο στην πλημμελή εφαρμογή των προβλέψεων της νομοθεσίας.

Υπό αυτό το πρίσμα και επειδή:

(α) η ‘παραδοσιακή αδράνεια’ που καταγράφεται απέναντι στα ‘ήδη γνωστά’ και ‘χρονίζοντα’ προβλήματα που εντοπίζονται στην εκπαίδευση των μαθητών/τριών με αναπηρία, όπως και η διαρκώς προτασσόμενη ‘αδυναμία’ αντιμετώπισής τους με το αιτιολογικό των υπολειπόμενων πιστώσεων για την κάλυψη διαπιστωμένων αναγκών, εκλαμβάνεται πλέον ως ισοπεδωτική αδιαφορία, κατά επιεική εκδοχή,

(β) πίσω από αυτή τη στάση σοβούν: 

-  η παρεμπόδιση του δικαιώματος στην εκπαίδευση των μαθητών/τριών με αναπηρία σε ίση βάση και μεταχείριση σε σύγκριση με τους/τις υπόλοιπους/ες συνομήλικούς τους μαθητές/τριες (όπως το Σύνταγμα, το άρθρο 24 της Σύμβασης του ΟΗΕ για τα Δικαιώματα των Ατόμων με Αναπηρία - Ν.4074/2012, η εθνική νομοθεσία ορίζουν),

-  οι δυσχέρειες ή/και ο αποκλεισμός στην πρόσβαση των μαθητών/τριών με αναπηρία στις υποχρεωτικού χαρακτήρα εκπαιδευτικές διαδικασίες, που προαπαιτούν και προσεγγίζονται από την παροχή υποστήριξης, σειράς εύλογων προσαρμογών και επαρκών πόρων, σε όλες τις βαθμίδες εκπαίδευσης (ό.π.),

- οι περαιτέρω διακρίσεις σε βάρος των μαθητών/τριών με αναπηρία ή/και ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες έναντι του λοιπού μαθητικού πληθυσμού (κατά παρέκκλιση των Ν.4074/2012, Ν.4443/2016 κ.α.), λόγω της ετεροχρονισμένης παροχής εκπαιδευτικής υποστήριξης στα γενικά σχολεία ή/και της σύντμησης του χρόνου φοίτησής τους,

(γ) εν εξελίξει της σχολικής χρονιάς, τα περιθώρια ανεπαρκούς αντίδρασης για την αποτροπή των ανωτέρω ενδεχομένων δεν είναι επιτρεπτά από καμία πλευρά,

η ΠΟΣΓΚΑμεΑ απευθύνει έκκληση για την άμεση προσωπική σας παρέμβαση προκειμένου να δοθεί, χωρίς άλλη χρονοτριβή, επαρκής λύση στη στελέχωση των ΣΜΕΑΕ με ΕΕΠ – ΕΒΠ και της γενικής εκπαίδευσης με εκπαιδευτικούς Π.Σ. και Τ.Ε. για τους/τις μαθητές/τριες με αναπηρίες, όπως και την αντιμετώπιση ζητημάτων υλικοτεχνικής υποδομής και μεταφοράς, όπου εντοπίζονται, ώστε εν τέλει τα παιδιά μας, μαθητές/τριες με αναπηρία, να μπορέσουν, επιτέλους, να μπουν στις τάξεις τους.  

Κυρία Υπουργέ,

Η ανησυχία των γονέων των ατόμων με αναπηρία επί των ανωτέρω έχει ξεπεράσει κάθε προηγούμενο, ο κίνδυνος επιβεβαίωσης των φόβων μας είναι παραπάνω από ορατός, η δε οικονομική κατάσταση στην οποία έχει περιέλθει η χώρα μας, λόγω και της πανδημίας, φοβούμαστε ότι θα επαληθεύσει τις αγωνίες μας με τον πιο τραγικό τρόπο και για τις επόμενες χρονιές, εφόσον η κατάσταση συνεχιστεί.

Λίγο πριν φτάσουμε στο σημείο η υπομονή μας να εξαντληθεί, προσδοκούμε να αφουγκραστείτε την αγωνία μας και να πράξετε τα δέοντα, όπως και να ορίσετε συνάντηση με αντιπροσωπεία της Ομοσπονδίας, προκειμένου να παραθέσουμε εκτενέστερα τους προβληματισμούς και τις προτάσεις μας για τον χώρο της δημόσιας προσχολικής, Α/θμιας και Β/θμιας Εκπαίδευσης των παιδιών μας, ατόμων με βαριές και πολλαπλές αναπηρίες.

Με εκτίμηση,

Για την ΠΟΣΓΚΑμεΑ,   

 Ο ΠΡΟΕΔΡΟΣ

Ιωάννης Μοσχολιός

Η ΓΕΝΙΚΗ ΓΡΑΜΜΑΤΕΑΣ

Φωτεινή Ζαφειροπούλου

Πίνακας αποδεκτών:

Υπουργός Επικρατείας κ.Γ.Γεραπετρίτης

Υφυπουργός Παιδείας & Θρησκευμάτων, κ.Ζ.Μακρή

Γεν. Γραμματέας Πρωτοβάθμιας, Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης και Ειδικής Αγωγής, κ.Α.Κόπτσης

Διεύθυνση Ειδικής Αγωγής και Εκπαίδευσης Υπουργείου Παιδείας & Θρησκευμάτων

ΕΣΑμεΑ

Φορείς – μέλη ΠΟΣΓΚΑμεΑ