ΠΡΟΣ: Υπουργό Εργασίας, Κοιν. Ασφάλισης και Κοιν. Αλληλεγγύης
κα Ε. Αχτσιόγλου
ΚΟΙΝ.: Όπως Πίνακας Αποδεκτών
ΘΕΜΑ: «Αίτημα της ΠΟΣΓΚΑμεΑ στην Υπουργό Εργασίας, Κοιν. Ασφάλισης και Κοιν. Αλληλεγγύης για άμεση έκδοση υπουργικών αποφάσεων ή/και εγκυκλίων σχετικά με την εφαρμογή του νέου ΕΠΠΠΑ και του πίνακα των 133 παθήσεων επ’ αόριστον κρίσης»
Αξιότιμη Κυρία Υπουργέ,
Με την παρούσα επανερχόμαστε στο καίριο σημασίας ζήτημα που αφορά στην έκδοση Υπουργικών Αποφάσεων ή/και Εγκυκλίων σχετικά με την εφαρμογή του νέου ΕΠΠΠΑ και του πίνακα με τις παθήσεις επ’αόριστον κρίσης.
Σημειώνουμε ότι στις 29 Δεκεμβρίου 2017 με την ΚΥΑ Αριθμ. Φ. 80000/45219/1864 (ΦΕΚ Β’4591), δημοσιεύθηκε ο νέος Ενιαίος Πίνακας Προσδιορισμού Ποσοστού Αναπηρίας (ΕΠΠΠΑ) και δέκα ημέρες μετά, στις 8 Ιανουαρίου 2018, με την Αριθμ. Φ.80000/οικ.2/1 (ΦΕΚ Β’7) απόφαση του Υφυπουργού Εργασίας, κ. Α. Πετρόπουλου, δημοσιεύθηκε ο νέος πίνακας με τις παθήσεις των οποίων η κρίση από τις αρμόδιες υγειονομικές επιτροπές έχει αόριστη διάρκεια, λόγω του είδους και της βαρύτητας των παθήσεων αυτών.
Τόσο ο νέος ΕΠΠΠΑ όσο και ο νέος επικαιροποιημένος πίνακας με τις 133 παθήσεις που η κρίση τους από τις αρμόδιες υγειονομικές επιτροπές είναι επ’ αόριστον, αποτελούν μία σημαντική εξέλιξη στη βελτίωση του συστήματος αξιολόγησης της αναπηρίας, για το οποίο το αναπηρικό κίνημα της χώρας αγωνίζεται. Παρόλα αυτά επισημαίνουμε ότι, δεδομένου τόσο στην ΚΥΑ αριθμ. Φ. 80000/45219/1864 με ΦΕΚ Β’4591 (ο νέος ΕΠΠΑ), όσο και στην ΥΑ αριθμ. Φ.80000/οικ.2/1 με ΦΕΚ Β’7 (ο πίνακας με τις 133 παθήσεις που η κρίση τους είναι επ’ αόριστον) και βάσει αφενός της ονοματολογίας αναπηριών και παθήσεων (λ.χ. Εγκεφαλική Παράλυση), αφετέρου της πρόσθετης ενδιάμεσης κατηγοριοποίησης ποσοστών στη Νοητική Αναπηρία (νοητική υστέρηση), είναι βέβαιο ότι θα δημιουργηθούν προβλήματα κατά την αρχική αίτηση κι απόδοση προνοιακών επιδομάτων αναπηρίας των δικαιούχων που θα εξετασθούν από τα ΚΕΠΑ με τις δύο αυτές αποφάσεις (ΕΠΠΠΑ και πίνακας 133 παθήσεων).
Σύμφωνα με τις ανωτέρω παρατηρήσεις κι επισημάνσεις μας, καθώς και με τη ρητή δημόσια δέσμευση της κυβέρνησης «περί μη περικοπής των αναπηρικών επιδομάτων» και περί «μη αλλαγής των όρων προϋπόθεσης για τη χορήγηση αναπηρικών επιδομάτων», όπως αυτή έχει εκφραστεί και από τον Πρωθυπουργό και από εσάς, αλλά και πολλάκις και από την Αναπληρώτρια Υπουργό Εργασίας, κ. Θ. Φωτίου, για την αποφυγή της «γνωστής ελληνικής γραφειοκρατίας», αλλά και για την αποφυγή ταλαιπωρίας τόσο των κρινόμενων ατόμων με αναπηρίες, των οικογενειών τους, αλλά και εργαζομένων των δημόσιων υπηρεσιών που μετέχουν της διαδικασίας πιστοποίησης της αναπηρίας και αυτών της εξέτασης αιτήσεων, δικαιολογητικών δικαιούχων και χορήγησης των αναπηρικών προνοιακών επιδομάτων (οικονομικών ενισχύσεων σε άτομα με αναπηρία), είναι ΑΠΟΛΥΤΩΣ ΑΠΑΡΑΙΤΗΤΟ:
Ø Η άμεση έκδοση εγκυκλίου ή ΚΥΑ με την οποία να εναρμονίζεται η ορολογία, η ονοματολογία και η περιγραφή των περιπτώσεων των ατόμων με νοητική αναπηρία (νοητική υστέρηση) που δικαιούνται την χορήγηση προνοιακού αναπηρικού επιδόματος (οικονομικής ενίσχυσης) και αναφέρονται στην ΚΥΑ με τίτλο «Τροποποίηση προγράμματος οικονομικής ενίσχυσης των βαριά νοητικά καθυστερημένων ατόμων» και αριθμ.Δ29α/Φ.32/Γ.Π.οικ.10808/531/10-04-2013 ΦΕΚ Β’964), με την ονοματολογία, ορολογία και περιγραφή που πλέον ισχύει βάσει της ΚΥΑ αριθμ. Φ. 80000/45219/1864 με ΦΕΚ Β’4591 (νέος ΕΠΠΑ), όσο και της ΥΑ αριθμ. Φ.80000/οικ.2/1 με ΦΕΚ Β’7 (πίνακας με τις 133 παθήσεις που η κρίση τους είναι επ’ αόριστον) και αφού ληφθεί υπόψιν ότι η «Σοβαρή Νοητική Υστέρηση» και η «Βαριά Νοητική Υστέρηση» είναι η πιο βαριά μορφή νοητικής αναπηρίας, με τις εξίσου εξαιρετικά μεγάλες ανάγκες και επιπλέον κόστη κάλυψής τους για τα άτομα αυτά, αλλά και για τις οικογένειες που έχουμε παιδιά στη φροντίδα μας με Σοβαρή ή Βαριά Νοητική Υστέρηση.
Ως προς τη Διαταραχή Αυτιστικού Φάσματος (ΔΑΦ), θα θέλαμε να σας ενημερώσουμε ότι κατά τη διαδικασία αναθεώρησης του προηγούμενου ΚΕΒΑ, η Ομοσπονδία μας, σε συνεργασία πάντα με την ΕΣΑμεΑ και τους θεσμικούς της εκπροσώπους στην Επιτροπή, κατάφερε να αποκαταστήσει μια αδικία που συντελούνταν εις βάρος μιας μερίδας ατόμων στο Φάσμα του Αυτισμού, αυτών που χαρακτηρίζονταν ως άτομα με Σύνδρομο Asperger ή άλλως Αυτισμό Υψηλής Λειτουργικότητας, στα οποία οι επιτροπές απέδιδαν ποσοστό αναπηρίας κάτω του 67%, εστιάζοντας στις νοητικές και γνωστικές τους δεξιότητες και όχι στα σοβαρά κοινωνικά τους ελλείμματα.
Το αποτέλεσμα αυτής της προσπάθειας ήταν τα άτομα με Αυτισμό Υψηλής Λειτουργικότητας, τα τελευταία χρόνια, να λαμβάνουν ως Π.Α. το 67%, και άρα να καθίστανται δικαιούχοι του αντίστοιχου επιδόματος, το οποίο είναι απολύτως απαραίτητο για την κάλυψη των αναγκών τους από υψηλού τύπου υποστηρικτικές υπηρεσίες, οι οποίες δεν παρέχονται από την Πολιτεία και χωρίς τις οποίες η ανάπτυξη της κοινωνικής κατανόησης και της διαχείρισης των καθημερινών ζητημάτων που προκύπτουν εξαιτίας της Διάχυτης Αναπτυξιακής Διαταραχής τους, είναι ανέφικτη.
Δυστυχώς, στον νέο αναθεωρημένο ΕΠΠΠΑ, και παρά τις ενστάσεις και αντιδράσεις των εκπροσώπων της ΕΣΑμεΑ στην Επιτροπή κατά την κατάρτιση του νέου ΕΠΠΠΑ, επανέρχεται αυτή η αδικία, δεδομένου ότι στα άτομα με Αυτισμό Υψηλής Λειτουργικότητας τα ποσοστά αναπηρίας κυμαίνονται από 50 % έως 67%.
Όπως πριν από μερικά χρόνια, έτσι και σήμερα, επισημαίνουμε ότι η νοημοσύνη και το γνωστικό επίπεδο του ατόμου με ΔΑΦ δεν καθορίζουν τη δυνατότητα του να αντεπεξέρχεται στα πιο απλά, καθημερινά πράγματα, σε ένα περιβάλλον καθ’ όλα χαοτικό για τους ίδιους, λόγω της ελλιπούς και μη τυπικά αναπτυσσόμενης κοινωνικής κατανόησης, χωρίς τη συστηματική και διαρκή υποστήριξή τους. Είναι άτομα που χρήζουν ισόβιας υποστήριξης λόγω της σημαντικής έκπτωσης κοινωνικών δεξιοτήτων, που καθιστά την επιβίωσή τους σε καθημερινές συνθήκες εξαιρετικά δύσκολη, σ’ένα περιβάλλον που τις περισσότερες φορές αποτελεί πηγή άγχους, με αποτέλεσμα ν’αδυνατούν να διαχειριστούν απλές απρόβλεπτες καταστάσεις.
Συνεπώς, επειδή η Λειτουργικότητα των ατόμων με ΔΑΦ είναι ευάλωτη στις συνθήκες, τις προκλήσεις, τις απαιτήσεις που αντιμετωπίζει κατά τη διάρκεια της ζωής του ένα άτομο με ΔΑΦ, καθώς και την καταπόνηση από τη διαταραχή, την εμφάνιση συνοδών διαταραχών και την φαρμακευτική αγωγή που συνήθως λαμβάνεται, είναι αναγκαία η θεσμοθέτηση άμεσης διαδικασίας επαναπροσδιορισμού του ΠΑ σε περιπτώσεις επιδείνωσης αυτής, με ρητή αναφορά των επιβαρυντικών παραγόντων στο σώμα της απόφασης.
Για τους λόγους αυτούς, είναι ΑΠΟΛΥΤΩΣ ΑΠΑΡΑΙΤΗΤΟ:
Ø Να γίνουν οι απαιτούμενες διορθώσεις του ΕΠΠΠΑ, ειδικά ως προς την αξιολόγηση των ατόμων με ΔΑΦ, προς άρση της αδικίας ως προς την απόδοση ποσοστών αναπηρίας στα άτομα με Αυτισμό Υψηλής Λειτουργικότητας.
Τέλος, επισημαίνεται ο λανθασμένος επιστημονικά αποχαρακτηρισμός τόσο της Νοητικής Αναπηρίας όσο των ΔΑΦ ως χρόνιες παθήσεις, σε διαγνωσμένα άτομα με Νοητική Αναπηρία και ΔΑΦ έως την ηλικία των 17 ετών.
Η ανωτέρω διάταξη στον νέο ΕΠΠΠΑ, εμπεριέχει στη βάση της μια απόλυτη λογική αντίφαση, διότι χαρακτηρίζει την Νοητική Αναπηρία και την Διαταραχή του Αυτισμού μη χρόνια, όταν νοσούν από αυτές άτομα μέχρι 17 ετών, ενώ την συγκαταλέγει στις χρόνιες παθήσεις, όταν τα ίδια άτομα συνεχίζουν να νοσούν μετά την ηλικία των 17 ετών (!). Ενώ για τις περιπτώσεις που υπάρχει αρδός προσδιορισμός της νοημοσύνης( δεδομένου ότι στα εν λόγω άτομα πολλές φορές απουσιάζει η πρόθεση αλληλεπίδρασης και υπάρχει άρνηση συνεργασίας) δύναται να περιοριστεί η διάρκεια παροχής.
Είναι προφανής η έλλειψη εγκυρότητας και αξιοπιστίας της ανωτέρω ρύθμισης, που αντίκειται εξάλλου στην επιστημονική παραδοχή από το σύνολο της Διεθνούς Επιστημονικής Κοινότητας, βάσει της οποίας τόσο η Νοητική Αναπηρία, όσο και οι Διαταραχές Αυτιστικού Φάσματος ανήκουν στις δια βίου ανίατες και χρόνιες διαταραχές.
Επειδή παράνομα και άδικα τα άτομα με Νοητική Αναπηρία ή ΔΑΦ κάτω των 17 ετών στερούνται των θεσμοθετημένων επωφελών παροχών, που προσδίδονται σε άτομα που νοσούν από χρόνιες παθήσεις (πχ δικαίωμα πρόωρης συνταξιοδότηση των γονέων τους για την υποστήριξή τους, φορολογικά και τελωνειακά ευεργετήματα κ.ο.κ.), ΖΗΤΑΜΕ τον επαναχαρακτηρισμό της Νοητικής Αναπηρίας και των ΔΑΦ ως χρόνιες- επ’ αόριστον κρίσης παθήσεις από την πρώτη κρίση της Υγειονομικής Επιτροπής.
Για όλα τα παραπάνω, ζητούμε και αναμένουμε την άμεση ανταπόκρισή σας με την έκδοση των ως άνω απαραίτητων εγκυκλίων ή/και υπουργικών αποφάσεων και παρακαλούμε για την ενημέρωση της Ομοσπονδίας μας.
Για την ΠΟΣΓΚΑμεΑ,
Ο ΠΡΟΕΔΡΟΣ Η ΓΕΝ. ΓΡΑΜΜΑΤΕΑΣ
ΙΩΑΝΝΗΣ ΜΟΣΧΟΛΙΟΣ ΦΩΤΕΙΝΗ ΖΑΦΕΙΡΟΠΟΥΛΟΥ
ΠΙΝΑΚΑΣ ΑΠΟΔΕΚΤΩΝ ΚΟΙΝΟΠΟΙΗΣΗΣ:
- Αναπληρώτρια Υπουργό Εργασίας Κοιν.Ασφάλισης και Κοιν.Αλληλεγγύης, κα Θ. Φωτίου
- Υφυπουργό Εργασίας, κ. Α. Πετρόπουλο
- Γενικό Γραμματέα Κοινωνικής Αλληλεγγύης, κ. Δ. Καρέλλα
- Γενική Δ/ντρια Κοινωνικής Αλληλεγγύης, κα Α. Διακουμάκου
- Δ/ντρια Δ/νσης Πολιτικών ΑμεΑ, κα Π. Μάνου
- ΕΣΑμεΑ
- Φορείς-μέλη ΠΟΣΓΚΑμεΑ