ΠΡΟΣ:    Υπουργό Υγείας, κ. Αθ.Πλεύρη  

ΘΕΜΑ: «Υπό συνεχιζόμενη απειλή το δικαίωμα πρόσβασης των ατόμων με βαριές και πολλαπλές αναπηρίες στις υπηρεσίες οδοντιατρικής φροντίδας: Η ΠΟΣΓΚΑμεΑ ζητά ενέργειες για την άμεση επαναλειτουργία της οδοντιατρικής μονάδας για άτομα με αναπηρία στο Γενικό Νοσοκομείο Τρικάλων και την άμεση εφαρμογή σχεδίου για τη λειτουργία αντίστοιχων μονάδων σε όλα τα δημόσια Γενικά Νοσοκομεία της χώρας» 

Αξιότιμε κύριε Υπουργέ,

Η Πανελλήνια Ομοσπονδία Σωματείων Γονέων και Κηδεμόνων Ατόμων με Αναπηρία (Π.Ο.Σ.Γ.Κ.ΑμεΑ), ιδρυτικό και ενεργό μέλος της Εθνικής Συνομοσπονδίας Ατόμων με αναπηρία (Ε.Σ.Α.μεΑ.), αποτελεί το δευτεροβάθμιο όργανο του αναπηρικού κινήματος, που εκπροσωπεί τα άτομα με νοητική αναπηρία, αυτισμό, σύνδρομο down, εγκεφαλική παράλυση, βαριές και πολλαπλές αναπηρίες και τις οικογένειές τους, μέσω των Σωματείων Γονέων και Κηδεμόνων στην ελληνική επικράτεια, έχοντας ως αποστολή της τη διεκδίκηση και προστασία των δικαιωμάτων τους.

Η διαρκώς εντεινόμενη αγωνία, ταλαιπωρία και δυσαρέσκεια που μεταφέρεται στην Ομοσπονδία μας από εκατοντάδες γονείς και κηδεμόνες, οι προσπάθειες των οποίων να καλύψουν τις ανάγκες οδοντιατρικής φροντίδας των ανάπηρων παιδιών τους, προσκρούουν σε  ανυπέρβλητα για εκείνους/ες εμπόδια, μας αναγκάζει να αποταθούμε για μια ακόμη φορά στο καθ’ ύλην αρμόδιο Υπουργείο και σε εσάς, προκειμένου να δοθεί, επιτέλους, η δέουσα έμφαση και να εξευρεθούν επαρκείς λύσεις στο μείζον αυτό ζήτημα που ταλαιπωρεί την ελληνική αναπηρική οικογένεια, χωρίς υπαιτιότητά της.  

Όπως στο παρελθόν, πολλάκις, έχει επισημανθεί από την πλευρά μας, ο ανεπαρκής αριθμός των δημόσιων οδοντιατρικών μονάδων φροντίδας και περίθαλψης στη χώρα για την κάλυψη του συνόλου των αναγκών των ατόμων με βαριές και πολλαπλές αναπηρίες συνεπάγεται, δυστυχώς και σε βάρος της κατάστασης υγείας των ατόμων αυτών, πολύμηνη αναμονή για την εξυπηρέτηση περιστατικών, των οποίων συχνά η αντιμετώπιση απαιτεί χορήγηση γενικής ή περιοχικής αναισθησίας ή μέθης.

Περιστατικά, τα οποία αφορούν ευάλωτες περιπτώσεις παιδιών, εφήβων και ενηλίκων με αυτισμό, νοητική αναπηρία, σύνδρομο Down, εγκεφαλική παράλυση και άλλες βαριές και πολλαπλές αναπηρίες, για τις οποίες, δεδομένων και των συχνά σοβαρών δυσκολιών κίνησης, μάσησης, κατάποσης που οφείλονται στην αναπηρία τους, καθίσταται εξόχως σημαντικό το θέμα της έγκαιρης, επαρκούς και εξειδικευμένης και για το σύνολο των αναγκών τους οδοντιατρικής φροντίδας και περίθαλψης για την ατομική τους υγεία, όχι δε σπάνια και για την καθαυτή την επιβίωσή τους.  

Όπως αντιλαμβάνεστε, η δυσχερής πρόσβαση στις ελάχιστες δημόσιες δομές που εντοπίζονται για την οδοντιατρική περίθαλψη των ατόμων με βαριές και πολλαπλές αναπηρίες, αν συνεκτιμηθεί και η συνήθως επείγουσα ανάγκη αντιμετώπισης πολλών οδοντιατρικών περιστατικών, συνιστά σοβαρό πρόσκομμα τόσο για τα άτομα με αναπηρία όσο και για τους γονείς και κηδεμόνες τους που εξυπακούεται ότι δεν διαθέτουν την πολυτέλεια να εξαντλήσουν κάθε χρονικό περιθώριο αναμονής για τον σκοπό αυτό, προκειμένου να μη διακινδυνεύσουν ενδεχόμενη επιδείνωση της κατάστασης υγείας των παιδιών τους.

Ως επακόλουθο – μονόδρομο από την πραγματικότητα αυτή είναι να εξαναγκάζονται να προσφεύγουν στις διόλου ευκαταφρόνητου κόστους, όμως, περισσότερο ‘ευέλικτες’ υπηρεσίες του ιδιωτικού τομέα, και να καταβάλλουν σημαντικό και συχνά δυσανάλογο μέρος από το ήδη μειωμένο εισόδημά τους για να καλύψουν τις ανάγκες οδοντιατρικής φροντίδας των ανάπηρων παιδιών τους. 

Περαιτέρω, την όχι απλώς διατηρούμενη, αλλά επιδεινούμενη κατάσταση στην παροχή εξειδικευμένης και εστιασμένης στις ανάγκες των ατόμων με αναπηρία οδοντιατρικής φροντίδας, ήλθε να υπογραμμίσει με πρόσφατη επιστολή του ο Σύλλογος Γονέων και Κηδεμόνων Ειδικών Δημοτικών Σχολείων και Ατόμων με Αναπηρίες Ν. Τρικάλων «Ελπίδα». Όπως, ειδικότερα, αναφέρει ο Σύλλογος σε σχετικό έγγραφό του, αρχής γενομένης από τη διακοπή της λειτουργίας μονάδας οδοντιατρικής περίθαλψης στο Γ.Ν. Τρικάλων, η συνακόλουθη εξυπηρέτηση των περιστατικών της περιοχής πραγματοποιείται από νοσοκομειακές μονάδες με έδρα τη Λάρισα ή τον Βόλο, που εκ των πραγμάτων αδυνατούν να καλύψουν άμεσα τις ανάγκες της πληθυσμιακής συγκέντρωσης των ατόμων με αναπηρία στην Περιφέρεια Θεσσαλίας.

Καθίσταται ευχερώς αντιληπτό ότι, η κατάσταση αυτή, πλην της ταλαιπωρίας και των πρόσθετων εμποδίων που προβάλλει για την εξυπηρέτηση των ατόμων με αναπηρία και των οικογενειών τους από την αύξηση του μέσου χρόνου αναμονής και τις καθυστερήσεις στην εξέλιξη των αιτημάτων τους, εγκιβωτίζει εν τέλει σοβαρούς κινδύνους για την υγεία του ευάλωτου πληθυσμού των ατόμων με βαριές και πολλαπλές αναπηρίες στην περιοχή επιρροής και ακυρώνει την ‘υπόσχεση ελέγχου’ των απειλών αυτών που οφείλουν να παρέχουν οι θεσμοί και η πολιτεία.

Κύριε Υπουργέ,

Η συνέχιση της διαφαινόμενης δυσκινησίας στην εξεύρεση επαρκών λύσεων στο μείζον αυτό ζήτημα για την ελληνική αναπηρική οικογένεια, σε όλη σχεδόν την επικράτεια, χωρίς ορίζοντα, χωρίς επαρκείς διασφαλίσεις και πρωτοβουλίες, ούτε καν στο επίπεδο των ‘παραδοσιακά’ θετικών διαβεβαιώσεων, είναι ικανή για να στοιχειώσει αμφιβολίες ως προς την πολιτική βούληση για την απαρεμπόδιστη άσκηση του δικαιώματος πρόσβασης των ατόμων με βαριές και πολλαπλές αναπηρίες στις δημόσιες υπηρεσίες οδοντιατρικής φροντίδας ενώ, σε κάθε περίπτωση, αίρει και καταργεί στην πράξη τα κατοχυρωμένα δικαιώματά τους από τις Διεθνείς Συμβάσεις και την εθνική νομοθεσία, διαγράφοντας σχέση ασύμπτωτη με:

- το άρθρο 25 της Σύμβασης του Ο.Η.Ε. για τα Δικαιώματα των Ατόμων με Αναπηρίες (Ν.4074/2012) σύμφωνα με το οποίο, μεταξύ άλλων, επιτάσσεται η παροχή προς τα άτομα αυτά προσιτής υγειονομικής περίθαλψης και υπηρεσιών υγείας που είναι αναγκαίες με γνώμονα την αναπηρία τους, σχεδιασμένων με σκοπό να ελαχιστοποιούν τις συνέπειές της και να αποτρέπουν περαιτέρω αναπηρίες,

- την παράγραφο 3 του άρθρου 5 «Ισότητα και μη διάκριση» της Σύμβασης που, για την προαγωγή της ισότητας και την εξάλειψη των διακρίσεων, υπαγορεύει ότι τα συμβαλλόμενα κράτη ‘λαμβάνουν όλα τα κατάλληλα μέτρα προκειμένου να διασφαλίζουν ότι παρέχεται εύλογη προσαρμογή’ καθώς και συγκεκριμένα μέτρα ‘προκειμένου να επιταχυνθεί ή να επιτευχθεί μία πραγματική ισότητα των ατόμων με αναπηρία σύμφωνα με τους όρους της Σύμβασης’, 

- τις συστάσεις της Επιτροπής των ΗΕ[1] προς τη χώρα για την εφαρμογή μακροπρόθεσμης στρατηγικής με μέτρα που εγγυώνται την πρόσβαση των ατόμων με αναπηρία στις υπηρεσίες υγείας,

- το άρθρο 61 του Ν.4488/2017 (Φ.Ε.Κ. 137/Α/2017), σύμφωνα με το οποίο ‘κάθε φυσικό πρόσωπο ή νομικό πρόσωπο δημοσίου ή ιδιωτικού δικαίου υποχρεούται να διασφαλίζει την ισότιμη άσκηση των δικαιωμάτων των ατόμων με αναπηρία στο πεδίο των αρμοδιοτήτων ή δραστηριοτήτων του, λαμβάνοντας κάθε πρόσφορο μέτρο και απέχοντας από οποιαδήποτε ενέργεια ή πρακτική που ενδέχεται να θίγει την άσκηση των δικαιωμάτων των ατόμων με αναπηρία’.

Τούτων δοθέντων και για τη διασφάλιση, επιτέλους, κατάλληλων οδοντιατρικών υπηρεσιών στα, χρήζοντα εξειδικευμένης αντιμετώπισης, άτομα με βαριές και πολλαπλές αναπηρίες, προκειμένου να απολαμβάνουν, χωρίς φραγμούς και αποκλεισμούς, το δικαίωμα πρόσβασης στο δημόσιο αγαθό της υγείας,

Η ΠΟΣΓΚΑμεΑ ζητά

- την άμεση προσωπική σας παρέμβαση και την ανάληψη κάθε δυνατής πρωτοβουλίας προκειμένου να καταστεί άμεσα επιτεύξιμη η επαναλειτουργία της μονάδας οδοντιατρικής περίθαλψης για άτομα με αναπηρία στο Γενικό Νοσοκομείο Τρικάλων, με στελέχωση σε βαθμό ικανό να αντιμετωπίζεται, χωρίς καθυστερήσεις, η πλειοψηφία των διαγνωστικών εξετάσεων και των ενδεδειγμένων επιστημονικά θεραπειών για τα άτομα με αναπηρία της περιοχής αναφοράς, και

- την ανάπτυξη και εφαρμογή σχεδίου λειτουργίας σε όλα τα δημόσια Γενικά Νοσοκομεία της χώρας Οδοντιατρικών Μονάδων, στελεχωμένων με εξειδικευμένο ιατρικό και νοσηλευτικό προσωπικό στην οδοντιατρική περίθαλψη των ατόμων με βαριές και πολλαπλές αναπηρίες, υπό γενική ή περιοχική αναισθησία ή μέθη, ούτως ώστε τα άτομα αυτά να λαμβάνουν εξειδικευμένη ιατρική φροντίδα πλησίον του τόπου διαμονής τους.

Κύριε Υπουργέ,

Με την πεποίθηση ότι η αλγεινή πραγματικότητα στο πεδίο της οδοντιατρικής κάλυψης των αναγκών των παιδιών μας, με βαριές και πολλαπλές αναπηρίες, είναι επαρκής από μόνη της για να αναδείξει τις διαστάσεις του προβλήματος και τους λόγους που καθιστούν την ανάσχεσή τους επιβεβλημένη, ευελπιστούμε για την κατανόηση του αιτήματός μας και αναμένουμε την άμεση προσωπική σας παρέμβαση για την ικανοποίησή του.

Σε διαφορετική περίπτωση, εμείς οι γονείς και κηδεμόνες των ατόμων με βαριές και πολλαπλές αναπηρίες, αναμένεται σύντομα να οδηγηθούμε σε απόγνωση, πράττοντας απλώς και μόνο εκείνο που ο ρόλος μας υπαγορεύει, τις απαραίτητες ενέργειες για την υγεία και την ασφάλεια των παιδιών μας.

Με εκτίμηση,

Για την ΠΟΣΓΚΑμεΑ,   

Ο ΠΡΟΕΔΡΟΣ 

Ιωάννης Μοσχολιός

Η ΓΕΝΙΚΗ ΓΡΑΜΜΑΤΕΑΣ

Φωτεινή Ζαφειροπούλου