ΠΡΟΣ:    Υπουργό Παιδείας και Θρησκευμάτων, κ.Ν.Κεραμέως

ΚΟΙΝ:   - Πρωθυπουργό της χώρας, κ. Κ. Μητσοτάκη

- Υπουργό Επικρατείας, κ. Γ. Γεραπετρίτη

- Υφυπουργό Παιδείας και Θρησκευμάτων, κ.Σ.Ζαχαράκη

- Εθνική Επιτροπή Δικαιωμάτων του Ανθρώπου

- Συνήγορο του Πολίτη

- Πρόεδρο ΕΟΔΥ, κ. Π. Αρκουμανέα

- ΕΣΑμεΑ

- Φορείς – Μέλη ΠΟΣΓΚΑμεΑ

ΘΕΜΑ: «Προκλητικά ορατή η διάκριση και η άνιση μεταχείριση των μαθητών/τριών με αναπηρία στους βηματισμούς προς τη νέα κοινωνική κανονικότητα – Να δοθεί επιτέλους έμφαση στην έγκαιρη, ασφαλή αλλά και ισότιμη επιστροφή του συνόλου των μαθητών/τριων στις δομές της τυπικής εκπαίδευσης»   

Αξιότιμη κυρία Υπουργέ,

Η Πανελλήνια Ομοσπονδία Σωματείων Γονέων και Κηδεμόνων Ατόμων με Αναπηρία (Π.Ο.Σ.Γ.Κ.ΑμεΑ) αποτελεί το δευτεροβάθμιο όργανο του αναπηρικού κινήματος που εκπροσωπεί τα Άτομα με Νοητική Αναπηρία, Αυτισμό, Σύνδρομο Down, Εγκεφαλική Παράλυση, βαριές και πολλαπλές αναπηρίες και τις οικογένειές τους, μέσω των Σωματείων Γονέων - Κηδεμόνων στην ελληνική επικράτεια και έχει ως αποστολή τη διεκδίκηση και προστασία των δικαιωμάτων τους.

Με την παρούσα επιστολή, η ΠΟΣΓΚΑμεΑ απευθύνεται σε εσάς, προκειμένου να εκφράσει την ανησυχία και τη δυσαρέσκειά της αλλά και να ζητήσει τις ενέργειές σας αναφορικά με τα ακόλουθα.

Εν μέσω της πανδημικής κρίσης του κορωνοϊού, με κλειστά σχολεία και γονείς, κηδεμόνες και μαθητές/τριες με αναπηρία να έχουν βιώσει τον εγκλεισμό του τελευταίου διμήνου, σηκώνοντας μάλιστα αναντίστοιχο φορτίο σε σύγκριση με εκείνο που αναλογούσε στον γενικότερο πληθυσμό, η κυβέρνηση και το καθ’ ύλην αρμόδιο Υπουργείο Παιδείας και Θρησκευμάτων έρχονται, δυστυχώς, με μια συνεχιζόμενη ‘αφωνία’ ως προς τις προθέσεις τους για την οργάνωση της επαναλειτουργίας των εκπαιδευτικών πλαισίων ειδικής αγωγής  και εκπαίδευσης, να επιβεβαιώσουν ότι παραγνωρίζονται όλα όσα εμείς, οι γονείς και κηδεμόνες των ατόμων με βαριές και πολλαπλές αναπηρίες, επί σειρά ετών, υπογραμμίζουμε, τονίζουμε και παλεύουμε, διεκδικώντας το αυτονόητο: την ισότιμη, χωρίς αποκλεισμούς πρόσβαση των παιδιών μας στο δημόσιο αγαθό της παιδείας.    

Τόσο η υπ’ αριθμ. Δ1α/ΓΠ.οικ.28237/05.05.2020 ΚΥΑ (Φ.Ε.Κ. 1699/Β'/05.05.2020) όσο και οι συνεχείς ανακοινώσεις της ελληνικής πολιτείας στο πλαίσιο της σταδιακής αποκλιμάκωσης των περιοριστικών μέτρων έναντι των επιπτώσεων του κορωνοϊού Covid-19, καθιστούν σαφές ότι, πέραν της συνέχισης αναστολής της λειτουργίας των ΣΜΕΑΕ έως το τέλος του μήνα, τα ειδικά πλαίσια στην πρωτοβάθμια και δευτεροβάθμια εκπαίδευση απέχουν, κατά πολύ και για πολλοστή φορά, από τις άμεσες προτεραιότητες στους σχεδιασμούς του Υπουργείου, με την παντελή έλλειψη αναφοράς σε οποιαδήποτε μέτρο και πρόθεση να επιβεβαιώνει προκλητικά την απαξιωτική αυτή στάση.

Παρότι η αναστολή λειτουργίας των πάσης φύσεως εκπαιδευτικών δομών υπήρξε αδιαμφισβήτητα αναγκαία για την αποφυγή της διασποράς της νόσου και την προστασία της υγείας του πληθυσμού, οι συνέπειές της για τον μαθητικό πληθυσμό με αναπηρία, ως προς την υποβάθμιση της προόδου σε επίπεδο γνωστικό, ψυχοσυναισθηματικό, κινητικότητας και σε επίπεδο κοινωνικών δεξιοτήτων και ειδικής εκπαιδευτικής αποκατάστασης, δεν μπορούν να αγνοηθούν. Τα σχέδια για την εξ αποστάσεως εκπαίδευση των μαθητών/τριών με αναπηρία που έλαβαν χώρα στο διάστημα αυτό, μόνο ως συμπληρωματικά θα μπορούσαν να ιδωθούν και κατ΄ ουδένα τρόπο ικανά να υποκαταστήσουν και ικανοποιήσουν τους στόχους της ειδικής αγωγής και εκπαίδευσης, συνεπώς, ούτε το σύνολο των αναγκών του πληθυσμού της.

Σήμερα που, ορισμένες έστω, βαθμίδες και δομές της γενικής εκπαίδευσης αποφασίζεται, με ειδικούς σχεδιασμούς και μέτρα, να επαναλειτουργήσουν και στις οποίες - όπως όλοι/ες γνωρίζουμε - φοιτά σημαντικός αριθμός μαθητών/τριων με αναπηρία, τυχόν επίκληση του ζητούμενου της προστασίας του συγκεκριμένου πληθυσμού λόγω της ‘αναπηρίας’ του για να δικαιολογηθεί όποια περαιτέρω απόφαση συνέχισης ‘σφραγίσματος’ των ΣΜΕΑΕ καθίσταται τουλάχιστον ασυνεπής.

Ο πληθυσμός των ατόμων με αναπηρία περικλείει σαφώς περιπτώσεις με χρόνια υποκείμενα νοσήματα, όπως ισχύει και για τον γενικό πληθυσμό, αλλά η συνθήκη αυτή  δεν είναι από μόνη επαρκής ώστε να τεκμηριώσει αποφάσεις που βασίζονται στην εξ ορισμού ένταξη της συγκεκριμένης κατηγορίας πληθυσμού στις ευπαθείς ομάδες, προκειμένου να αιτιολογηθούν οι όποιες καθυστερήσεις στην επαναφορά των ατόμων με αναπηρία στην κοινωνική ζωή, και τα κατατάσσουν αυθαίρετα στις ομάδες υψηλού κινδύνου για την εμφάνιση σοβαρής νόσου και επιπλοκών.

Για τους λόγους αυτούς και επειδή εκτιμούμε ότι, στο παρόν, κύριο μέλημα του Υπουργείου θα έπρεπε να είναι ο σχεδιασμός της ασφαλούς και προσεκτικής αντιστάθμισης των παλινδρομήσεων για τους/τις μαθητές/τριες με αναπηρία, που προέκυψαν από την απαγόρευση λειτουργίας των σχολικών μονάδων και ακόμα περισσότερο επειδή ο διαφαινόμενος «νέος αποκλεισμός» των μαθητών/τριών με αναπηρία από τους σχεδιασμούς στη φάση της σταδιακής χαλάρωσης των περιοριστικών μέτρων:    

-   στοχοποιεί και στιγματίζει την αναπηρία και συνιστά διάκριση στη βάση της ύπαρξής της, αντιφάσκοντας με το άρθρο 5 «Ισότητα και μη διάκριση», της Σύμβασης του ΟΗΕ για τα Δικαιώματα των ΑμεΑ (Ν.4074/2012) και ενισχύοντας την άνιση μεταχείριση και τον κοινωνικό αποκλεισμό και  

-  απαξιώνει και αποδομεί την έστω «διαχωρισμένη» ειδική αγωγή και εκπαίδευση, προσπερνώντας αδιάφορα τους κινδύνους αποδυνάμωσής της και δίνοντας άλλοθι στον εφησυχασμό της πολιτείας ως προς την δεσμευτική της υποχρέωση για τον σχεδιασμό και υιοθέτηση συνεκτικών στρατηγικών για τη μετάβαση σε ένα ουσιαστικό συμπεριληπτικό εκπαιδευτικό πλαίσιο, με την ισότιμη συμμετοχή του συνόλου του μαθητικού πληθυσμού (όπως το άρθρο 24 της ανωτέρω Σύμβασης ορίζει, οι δε συστάσεις της Επιτροπής του ΟΗΕ προς τη χώρα, στο τέλος του περασμένου έτους, καταμαρτυρούν τον ασθενή βαθμό προόδου επίτευξής της συνθήκης).

Κλείνοντας, σημειώνουμε πως ο ΟΗΕ, με επίσημο Δελτίο Τύπου, έχει απευθύνει έκκληση στις κυβερνήσεις ώστε η πανδημία του κορωνοϊού να μην εντείνει τις ανισότητες και να μην δημιουργήσει νέες απειλές στη βάση της διασφάλισης των δικαιωμάτων των ατόμων με αναπηρία και της πρόσβασής τους σε ευκαιρίες εκπαίδευσης, φροντίδας και συμμετοχής τους στην κοινωνία.

Την ίδια έκκληση απευθύνουμε σε εσάς, εμείς, οι γονείς και κηδεμόνες των ατόμων με βαριές και πολλαπλές αναπηρίες, ζητώντας την προσωπική παρέμβασή σας για να συμπεριληφθεί, πριν είναι αργά, στους σχεδιασμούς μετάβασης στη νέα κοινωνική κανονικότητα που πραγματοποιούνται με απόφαση και ευθύνη της ελληνικής πολιτείας, ο πληθυσμός των μαθητών/τριών με αναπηρία, συνεκτιμώντας σαφώς στην προοπτική αυτή τόσο τα επιδημιολογικά δεδομένα που αρμοδίως ανακοινώνονται, όσο και τα κοινωνικά κριτήρια για την αναπηρία.

Όπως αντιλαμβάνεστε, οι αντοχές μας τείνουν να εξαντληθούν και προκειμένου να αποτραπούν οι όποιες περαιτέρω συνέπειες για τα παιδιά μας, ζητάμε την εκπόνηση και ανακοίνωση, ΧΩΡΙΣ ΧΡΟΝΟΤΡΙΒΗ, με τη συμμετοχή και διαβούλευση με εκπροσώπους της ΠΟΣΓΚΑμεΑ και της ΕΣΑμεΑ, αναλυτικού σχεδίου για την εύρυθμη επαναλειτουργία των δομών ειδικής αγωγής και εκπαίδευσης του τυπικού εκπαιδευτικού συστήματος και την ασφαλή επιστροφή σε αυτές, τόσο για τους/τις μαθητές/τριες με αναπηρία όσο και για τους/τις εκπαιδευτικούς της ειδικής αγωγής και το ειδικό βοηθητικό προσωπικό.

Κυρία Υπουργέ,

Για όλους/ες εμάς τους γονείς και κηδεμόνες των ατόμων με βαριές και πολλαπλές αναπηρίες, ένα από τα κεκτημένα της περιόδου που προηγήθηκε θα έπρεπε να ήταν η κατάρρευση των στερεοτύπων, με την ταυτόχρονη, καθολική αναγνώριση ότι τα μέλη της αναπηρικής οικογένειας, όπως και κάθε πολίτης, έχουν τη δυνατότητα, με σθένος, ευθύνη, αξιοπρέπεια και αποτελεσματικότητα να στέκονται στο ύψος των εκάστοτε περιστάσεων και των εκάστοτε, έκτακτων και μη, κοινωνικών ζητουμένων.

Ας μην αγνοηθεί αυτή η διαπίστωση στις όποιες συνθήκες, στις όποιες πολιτικές, στις όποιες υπηρεσίες «κανονικότητας» σχεδιάζονται, και τις οποίες έχουν ανάγκη σήμερα όλοι/ες οι πολίτες αυτής της χώρας.   

Σε αναμονή των ενεργειών σας.

Για την ΠΟΣΓΚΑμεΑ,   

Ο ΠΡΟΕΔΡΟΣ

ΙΩΑΝΝΗΣ ΜΟΣΧΟΛΙΟΣ

Η ΓΕΝΙΚΗ ΓΡΑΜΜΑΤΕΑΣ

ΦΩΤΕΙΝΗ ΖΑΦΕΙΡΟΠΟΥΛΟΥ