ΠΡΟΣ: Υπουργό Εσωτερικών κ.Π.Θεοδωρικάκο
ΚΟΙΝ.: (σχ. Πίνακας αποδεκτών)
ΘΕΜΑ: «Προτάσεις της ΠΟΣΓΚΑμεΑ επί των ρυθμίσεων του υπό διαβούλευση Σχεδίου Νόμου του Υπουργείου Εσωτερικών για το σύστημα προσλήψεων στον δημόσιο τομέα, με καταληκτική ημερομηνία υποβολής παρατηρήσεων την 30η/11/2020»
Αξιότιμε κύριε Υπουργέ,
Η Πανελλήνια Ομοσπονδία Σωματείων Γονέων και Κηδεμόνων Ατόμων με Αναπηρία (Π.Ο.Σ.Γ.Κ.ΑμεΑ) αποτελεί το δευτεροβάθμιο όργανο του αναπηρικού κινήματος που εκπροσωπεί τα άτομα με νοητική αναπηρία, αυτισμό, σύνδρομο down, εγκεφαλική παράλυση, βαριές και πολλαπλές αναπηρίες, τα ανήλικα άτομα με κάθε μορφής αναπηρία και τις οικογένειές τους, μέσω των Σωματείων Γονέων - Κηδεμόνων στην ελληνική επικράτεια, έχοντας ως αποστολή τη διεκδίκηση και προστασία των δικαιωμάτων τους.
Ενόψει της ολοκλήρωσης της διαδικασίας δημόσιας ηλεκτρονικής διαβούλευσης για το σχέδιο νόμου του Υπουργείου Εσωτερικών με τίτλο: «Εκσυγχρονισμός του συστήματος προσλήψεων στον δημόσιο τομέα και ενίσχυση του Ανώτατου Συμβουλίου Επιλογής Προσωπικού (Α.Σ.Ε.Π.) – Αξιοκρατία στον δημόσιο τομέα», η ΠΟΣΓΚΑμεΑ διατυπώνει, με το παρόν έγγραφο, τις παρατηρήσεις της αναφορικά με τις ρυθμίσεις που περιέχονται σε επιμέρους άρθρα του σχεδίου, όπως υποβλήθηκαν και στον ιστότοπο http://www.opengov.gr.
Κατ’ αρχάς, η Ομοσπονδία αξιολογεί ως θετικό βήμα τον επιχειρούμενο εκσυγχρονισμό του μέχρι σήμερα εφαρμοζόμενου νομοθετικού πλαισίου για τις προσλήψεις στον δημόσιο τομέα και τη συγκέντρωση σε ένα ενιαίο κείμενο νόμου επιμέρους διατάξεων που διέπουν το σύστημα αυτό, αποσαφηνίζοντας το πλαίσιό του στις ενδιαφερόμενες πλευρές και προωθώντας, παράλληλα, την εμπέδωση μιας αξιοκρατικής αντίληψης στις προσλήψεις με τρόπο που υπερβαίνει τις τυπικά «ίσες ευκαιρίες» και εμπλουτίζεται με θετικές εξισωτικές πολιτικές και εγγυήσεις από την πλευρά της πολιτείας, που επιδιώκουν να ισοσκελίσουν την υστέρηση όσων εμποδίζονται να συμμετέχουν ισότιμα στην αγορά εργασίας, από φυσικά ή/και κοινωνικά αίτια.
Εντούτοις, θεωρούμε σκόπιμο να θέσουμε υπόψη σας σημεία που μπορούν να αποτελέσουν αντικείμενο περαιτέρω επεξεργασίας, όπως απορρέουν από την εμπειρία και ενασχόληση της Ομοσπονδίας με τα ζητήματα που αντιμετωπίζει η ευάλωτη πληθυσμιακή ομάδα που εκπροσωπεί, σε άμεση και στενή συνεργασία με την ΕΣΑμεΑ, την αντιπροσωπευτικότερη τριτοβάθμια οργάνωση των ατόμων με αναπηρία και των οικογενειών τους και επίσημα αναγνωρισμένο κοινωνικό εταίρο της ελληνικής πολιτείας σε θέματα αναπηρίας. Ειδικότερα, αναφορικά με τους υποψήφιους συγγενείς των ατόμων που ασκούν έμμεσα το δικαίωμα προστασίας από την αναπηρία, σημειώνουμε τα εξής:
Μέρος Β: Πλήρωση θέσεων για πανελλήνιο γραπτό διαγωνισμό
Κεφάλαιο Α: Δομή και περιεχόμενο του πανελλήνιου γραπτού διαγωνισμού
Άρθρο 11: Προσαυξήσεις (παράγραφος 1, περ.η και παράγραφος 2, περ.γ):
Παρ.1, περ.η: Η προσαύξηση της σταθμισμένης βαθμολογίας των έμμεσα προστατευόμενων προσώπων από την αναπηρία (γονέων, τέκνων, αδελφών, συζύγων ατόμων με ποσοστό αναπηρίας 67% και άνω, εξαιτίας βαριών ψυχικών και σωματικών παθήσεων και, κατ’ εξαίρεση, τουλάχιστον 50% σε περιπτώσεις νοητικής αναπηρίας ή αυτισμού), κατά δύο (2) μονάδες, λογίζεται ως εξαιρετικά χαμηλή για τη θεώρηση των ανισοτήτων που επιδρούν στην πρόσβαση των συγκεκριμένων περιπτώσεων στην εργασία, από τη στιγμή που κατηγορίες, ενδεχομένως λιγότερο ευάλωτων πληθυσμών, που εμπίπτουν στις προσαυξήσεις του άρθρου 11 ωφελούνται κατά πολύ περισσότερο, μέχρι και είκοσι (20) μονάδων, από τη ρύθμιση.
Η διαμόρφωση της προσαύξησης, σε πέντε (5) μονάδες, κατά τα προβλεπόμενα για τους πολύτεκνους και τα τέκνα πολυτέκνων, κρίνεται δικαιότερη για την έμμεση προστασία συγγενών ένεκα της αναπηρίας μέλους της οικογένειας, συνεκτιμώντας περαιτέρω το χαμηλό ποσοστό τρία τοις εκατό (3%) που προβλέπεται για την κάλυψη θέσεων από συγγενείς ΑμεΑ επί του συνόλου των διατιθέμενων προς διορισμό υποψηφίων (παρ.2, περ. γ ιδίου άρθρου).
Επιπρόσθετα, επί της συγκεκριμένης παραγράφου / περίπτωσης, πρέπει να επαναδιατυπωθεί στο ορθό και επιστημονικά παραδεκτό ο όρος «νοητική στέρηση» με τον όρο «νοητική αναπηρία» ή «νοητική υστέρηση». Σημειώνουμε ότι εκτιμάται ως ασυμβίβαστο και εκτός των ορίων του ανεκτού, η σχετική διατύπωση, ενώ αποκαθίσταται σταδιακά σε εγκύκλια έγγραφα και αποφάσεις που εξειδικεύουν την εφαρμογή προβλέψεων του οικείου ρυθμιστικού πλαισίου (λ.χ. ΔΙΠΑΑΔ/Φ.ΕΠ.1/570/οικ.3824/2017 Υ.Α., ΦΕΚ 272/τ.Β’/2017), να εξακολουθεί να εντοπίζεται και να διαπερνά το περιεχόμενο των νομοθετημάτων.
Συνοπτικά, οι προτεινόμενες αναδιατυπώσεις για την παράγραφο 1, περίπ. η. του άρθρου 11 (με υπογράμμιση και έντονη γραμματοσειρά) έχουν ως εξής:
|
«η. Κατά πέντε (5) μονάδες για όσους/ες έχουν τέκνο, αδελφό/ή ή σύζυγο, καθώς και για τέκνα ατόμων με αναπηρία με ποσοστό αναπηρίας εξήντα επτά τοις εκατό (67%) και άνω, εξαιτίας βαριών ψυχικών και σωματικών παθήσεων, όπως διαπιστώνεται από τις υγειονομικές επιτροπές του ΚΕΠΑ. Κατ` εξαίρεση, όταν τα άτομα πάσχουν από νοητική αναπηρία (ή νοητική υστέρηση) ή αυτισμό, για την παροχή της προστασίας απαιτείται ποσοστό αναπηρίας τουλάχιστον πενήντα τοις εκατό (50%)»
|
Παρ.2, περ.γ): Το προβλεπόμενο ποσοστό τρία τοις εκατό (3%) για την κάλυψη θέσεων τακτικού προσωπικού από συγγενείς ΑμεΑ επί του συνόλου των διατιθέμενων προς διορισμό υποψηφίων εισάγει, κατά την εκτίμησή μας, αναιτιολόγητη περιστολή του βαθμού προστασίας για τον συγκεκριμένο πληθυσμό που θεσμοθετήθηκε με το άρθρο 25 του Ν.4440/2016, πολλώ δε μάλλον όταν λοιπές διατάξεις του συγκεκριμένου άρθρου (λ.χ. άρθρο 35, παρ. 12, περ.ιβ, αναφορικά με τις προσλήψεις ιδιωτικού δικαίου ορισμένου χρόνου των συγγενών ΑμεΑ) εξακολουθούν να βρίσκουν εφαρμογή στο νομοσχέδιο.
Λαμβάνοντας υπόψη ότι η προστασία που κατοχυρώθηκε με τον παραπάνω νόμο θεμελιώθηκε, προφανώς, στην αντιστάθμιση των δυσμενών επιδράσεων που ασκεί η ύπαρξη της αναπηρίας στις ευκαιρίες πρόσβασης στην αγορά εργασίας, ζητάμε τη διατήρηση της ισχύος της κάλυψης, σε ποσόστωση πέντε τοις εκατό (5%) επί των προκηρυσσόμενων θέσεων τακτικού προσωπικού, από τα πρόσωπα της περίπτωσης 1δ) του άρθρου 25 του Ν.4440/2016, αναδιατυπώνοντας την παράγραφο 2, περ.γ) του άρθρου 11 του σχεδίου νόμου ως εξής:
|
«2. Σε κάθε περίπτωση, το ποσοστό επί του συνόλου των διατιθέμενων προς διορισμό υποψηφίων από τον οικείο πίνακα διοριστέων και, εφόσον αυτός δεν επαρκεί […], δεν μπορεί να υπολείπεται των κάτωθι:
α) δέκα τοις εκατό (10%) για πολύτεκνους και τέκνα πολυτέκνων,
β) πέντε τοις εκατό (5%) για τρίτεκνους και τέκνα τριτέκνων,
γ) πέντε τοις εκατό (5%) για συγγενείς ΑΜΕΑ […]»
|
Μέρος Γ: Άλλες διαδικασίες επιλογής προσωπικού
Κεφάλαιο Α: Επιλογή προσωπικού με βάση καθορισμένα και αντικειμενικά κριτήρια
Άρθρο 26: Επιλογή προσωπικού με σειρά προτεραιότητας – πεδίο εφαρμογής (παρ.2):
Παρ.2: Οι προβλέψεις για κάλυψη των θέσεων κατηγορίας υποχρεωτικής εκπαίδευσης (ΥΕ) με σειρά προτεραιότητας, περικλείουν σαφώς περιπτώσεις συγγενών που ασκούν έμμεσα το δικαίωμα προστασίας από την αναπηρία, ως εκ τούτου θα πρέπει να διέπονται από το πνεύμα του άρθρου 11 του νομοσχεδίου και, σύμφωνα με τα προεκτεθέντα, από το γράμμα του άρθρου 25 του Ν.4440/2016, αναδιατυπώνοντας την παράγραφο κατά τα ακόλουθα:
|
«2. Με σειρά προτεραιότητας καλύπτονται α) οι θέσεις τακτικού προσωπικού για άτομα με αναπηρίες, β) οι θέσεις κατηγορίας ΥΕ, από τις οποίες ποσοστό πέντε τοις εκατό (5%) καλύπτεται από συγγενείς ατόμων με αναπηρία και γ) περιπτώσεις προσωπικού που προβλέπονται με Πράξεις Υπουργικού Συμβουλίου»
|
Άρθρο 27: Κριτήρια επιλογής προσωπικού με σειρά προτεραιότητας (παράγραφος 2):
Παρ.2: Κατ’ αντιστοιχία των παρατηρήσεων που διατυπώθηκαν στο άρθρο 26 του σχεδίου νόμου, η προστασία των συγγενών ΑμεΑ πρέπει να αποτυπώνεται και στο πεδίο των κριτηρίων για τις θέσεις που απαιτούν, ως τυπικό προσόν διορισμού, τίτλο υποχρεωτικής εκπαίδευσης (ΥΕ).
Στο σημείο αυτό, με έρεισμα την πρόβλεψη εφαρμογής (στο άρθρο 35, παρ. 12, περ. ιβ του νομοσχεδίου), της διάταξης της παραγράφου 9 του άρθρου 25 του Ν.4440/2016, όπως ισχύει, αναφορικά με τη μοριοδότηση συγγενών ΑμεΑ, για τις συμβάσεις εργασίας ΙΔΟΧ, με πολλαπλασιαστή δύο μονάδων στο ποσοστό αναπηρίας, προτείνουμε την προσθήκη περίπτωσης / διατύπωσης ως εξής:
|
«ΣΤ. Αναπηρία γονέα, τέκνου, αδελφού/ής ή συζύγου υποψηφίου: Εφαρμόζονται τα οριζόμενα στην περ. ιβ’ της παραγράφου 12 του άρθρου 35 του παρόντος.
Σε κάθε περίπτωση, το ποσοστό επί του συνόλου των διατιθέμενων προς διορισμό ή πρόσληψη υποψηφίων από τον οικείο οριστικό πίνακα κατάταξης, της κατηγορίας ΥΕ, και κατά φθίνουσα σειρά συνολικής βαθμολογίας, δεν μπορεί να υπολείπεται του πέντε τοις εκατό (5%) για συγγενείς ΑΜΕΑ»
|
Σε κάθε περίπτωση, προκρίνουμε, για κάθε συμβατική σχέση (συμβάσεις εργασίας ΙΔΟΧ, μόνιμες θέσεις, συμβάσεις ΙΔΑΧ), ως κοινωνικά δικαιότερη την εφαρμογή του συστήματος μοριοδότησης του άρθρου 4 του Ν.2643/1998 (πολλαπλασιαστής επτά μονάδων στο ποσοστό αναπηρίας).
Θεωρούμε αυτονόητο ότι όσο μεγαλύτερο είναι το μέγεθος του βαθμού αναπηρίας, τόσο πιο αναγκαία γίνεται η ενίσχυση των «εγγυήσεων» σταδιοδρομίας για τα άτομα αυτά και τα μέλη των οικογενειών τους, ιδίως σε περιόδους έντονης κοινωνικής διακινδύνευσης, όπως ισχύει σήμερα.
Τέλος, αναφορικά με τα δικαιολογητικά για την πιστοποίηση της αναπηρίας που υποβάλλουν οι υποψήφιοι για τις ειδικές κατηγορίες θέσεων της παραγράφου 6 του άρθρου 14 του Ν.2190/1994, όπως ισχύει μετά την τροποποίησή του με τις διατάξεις του άρθρου 25 του Ν.4440/2016 (Α’ 224), προκειμένου να ασκήσουν το προσωποπαγές είτε το έμμεσο δικαίωμα προστασίας από την αναπηρία, βρίσκουν ισχύ τα όσα καθορίζονται στις παραγράφους 4 και 5(α) του άρθρου 2 της υπ’ αριθμ. ΔΙΠΑΑΔ/ Φ.ΕΠ.1/570/οικ.3824/2017 Υ.Α. (ΦΕΚ 272/τ.Β’/2017), όπου, πέραν της πιστοποίησης της αναπηρίας από τις υγειονομικές επιτροπές του Κέντρου Πιστοποίησης Αναπηρίας (πρόβλεψη στην οποία περιορίζεται το άρθρο 5 «Προγραμματισμός θέσεων για άτομα με αναπηρία», παρ. 1 του σχεδίου νόμου), επισημαίνεται ότι:
« […] εκτός του Πιστοποιητικού ΚΕ.Π.Α. γίνονται δεκτά και πιστοποιητικά, σε ισχύ, από τις κάτωθι Υγειονομικές Επιτροπές:
- Ανώτατη Υγειονομική Επιτροπή Στρατού (Α.Σ.Υ.Ε.),
- Ανώτατη Υγειονομική Επιτροπή Ναυτικού (Α.Ν.Υ.Ε.),
- Ανώτατη Υγειονομική Επιτροπή Αεροπορίας (Α.Α.Υ.Ε.),
- Ανώτατη Υγειονομική Επιτροπή της Ελληνικής Αστυνομίας και
- Ανώτατη Υγειονομική Επιτροπή του Πυροσβεστικού Σώματος.»
Σας ευχαριστούμε εκ των προτέρων για την προσοχή σας.
Με εκτίμηση,
Για την ΠΟΣΓΚΑμεΑ,
Ο ΠΡΟΕΔΡΟΣ
Ιωάννης Μοσχολιός
Η ΓΕΝΙΚΗ ΓΡΑΜΜΑΤΕΑΣ
Φωτεινή Ζαφειροπούλου
Πίνακας αποδεκτών:
- Υπουργός Επικρατείας, κ.Γ.Γεραπετρίτης
- Υφυπουργός Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων κ.Δ.Μ.Μιχαηλίδου
- Γεν.Γραμματέας Κοινωνικής Αλληλεγγύης και Καταπολέμησης της Φτώχειας κ.Γ.Σταμάτης
- Εθνική Συνομοσπονδία Ατόμων με Αναπηρία (ΕΣΑμεΑ)
- Φορείς – μέλη ΠΟΣΓΚΑμεΑ