ΠΡΟΣ: Υπουργό Υγείας, κ.Β.Κικίλια

ΚΟΙΝ:   (σχετ.: πίνακας αποδεκτών)  

ΘΕΜΑ: «Η ΠΟΣΓΚΑμεΑ ζητά να συμπεριληφθούν στις ομάδες προτεραιότητας για τον εμβολιασμό έναντι του ιού SARS-CoV-2, χωρίς εξαιρέσεις, τα ενήλικα άτομα με διαταραχές αυτιστικού φάσματος και νοητική αναπηρία, που χρήζουν ουσιαστικής υποστήριξης, καθώς και τα πρόσωπα που αναλαμβάνουν τον ρόλο της φροντίδας τους»   

Αξιότιμε κύριε Υπουργέ,

Η Πανελλήνια Ομοσπονδία Σωματείων Γονέων και Κηδεμόνων Ατόμων με Αναπηρία (Π.Ο.Σ.Γ.Κ.ΑμεΑ) αποτελεί το δευτεροβάθμιο όργανο του αναπηρικού κινήματος, που εκπροσωπεί τα άτομα με νοητική αναπηρία, αυτισμό, σύνδρομο down, εγκεφαλική παράλυση, βαριές και πολλαπλές αναπηρίες και τις οικογένειές τους, μέσω των Σωματείων Γονέων - Κηδεμόνων στην ελληνική επικράτεια, έχοντας ως αποστολή τη διεκδίκηση και προστασία των δικαιωμάτων τους.

Εν εξελίξει της εφαρμογής του σχεδίου εμβολιαστικής κάλυψης του πληθυσμού έναντι της λοίμωξης Covid-19, η Ομοσπονδία, με ικανοποίηση και ανακούφιση, διέκρινε την ταχεία εμπέδωση, από την πλευρά της ελληνικής πολιτείας, της ανάγκης ειδικής προστασίας των πληθυσμών που εκπροσωπεί, με την έγκαιρη συμπερίληψη σημαντικού μέρους τους στις ομάδες προτεραιότητας για τον εμβολιασμό, όπως συνέβη και για τις επαγγελματικές ομάδες που καθημερινά εξυπηρετούν τις ιδιαίτερες ανάγκες τους (π.χ. ωφελούμενοι/ες και εργαζόμενοι/ες σε δομές που παρέχουν υπηρεσίες ανοικτής και κλειστής φροντίδας σε άτομα με αναπηρία, ΚΔΑΠμεΑ, Κ.Δ.-Η.Φ. ΑμεΑ, Σ.Υ.Δ., οικοτροφεία κ.α., μαθητές/τριες με αναπηρία άνω των 16 ετών και προσωπικό των ΣΜΕΑΕ, άτομα με σύνδρομο Down κ.α).

Η παρούσα επιστολή μας αφορμάται από τη διαπίστωση πως ο εντοπισμός των παραπάνω πληθυσμών για τη συμμετοχή στον εμβολιασμό, στη βάση των κριτηρίων και των κατηγοριών που προτάθηκαν από την Εθνική Επιτροπή Εμβολιασμών, φαίνεται να απέκλεισε τη δυνατότητα πρόσβασης στην ενέργεια σε περιπτώσεις προσώπων που, κατά τη γνώμη μας, χρήζουν σύστοιχης αντιμετώπισης.

Ειδικότερα, αναφερόμαστε στα ενήλικα άτομα με αυτισμό, μέσης και χαμηλής λειτουργικότητας, όπως και στα άτομα με μέτρια, σοβαρή και βαριά νοητική υστέρηση, που διαμένουν με τις οικογένειές τους, χωρίς να ωφελούνται των υπηρεσιών των μονάδων και δομών, ΝΠΙΔ, ΝΠΔΔ, που απευθύνονται στα άτομα με αναπηρία, γενικής και ειδικής, τυπικής και άτυπης εκπαίδευσης, κλειστής και ανοικτής φροντίδας. Συνεπεία τούτου, οι συγκεκριμένες κατηγορίες παραμένουν εκτός προτεραιοποίησης στον εμβολιασμό έναντι του γενικού πληθυσμού, παρά το γεγονός ότι παρουσιάζουν ισοδύναμα επίπεδα διακινδύνευσης και εξίσου διακριτό βαθμό ευαλωτότητας με τον υπόλοιπο πληθυσμό των ατόμων με βαριές και πολλαπλές αναπηρίες.

Η αναγκαιότητα πρόσθετης μέριμνας για την προστασία των ανωτέρω ατόμων και του οικογενειακού τους περιβάλλοντος, στις παρούσες συνθήκες, θεωρούμε ότι καθίσταται προφανής, αν ληφθούν ειδικά υπόψη από τις αρμόδιες αρχές οι ιδιαιτερότητές τους, όπως, ενδεικτικά, η επιβεβλημένη συνοίκηση και ο μεγάλος βαθμός εξάρτησης που έχουν από άλλα πρόσωπα, λόγω της φύσης της αναπηρίας τους, σε συνδυασμό με τις, σύμφυτες με την αναπηρία τους, δυσχέρειες στην επικοινωνία και στην προσαρμογή της συμπεριφοράς που παρουσιάζουν (με τη συνθήκη αυτή να εξασθενεί τη δυνατότητα συμμόρφωσης με τα εκάστοτε ενδεικνυόμενα μέτρα προφύλαξης, συμπεριλαμβανομένης της χρήσης των απαιτούμενων μέσων προστασίας και της τήρησης της κοινωνικής αποστασιοποίησης, της κατάλληλης επικοινωνίας τυχόν συμπτωμάτων της νόσου σε πρώιμο στάδιο κ.α.).

Η συνεπαγόμενη, από τις ιδιαιτερότητες αυτές, αύξηση των επιπέδων διακινδύνευσης για νόσηση των ατόμων με αυτισμό και νοητική αναπηρία από τη λοίμωξη Covid-19, αλλά και για τη μετάδοση του ιού στο εκπαιδευτικό, θεραπευτικό, κοινωνικό και οικογενειακό τους περιβάλλον φρονούμε πως είναι, ούτως ή άλλως, σε γνώση σας, έχοντας δε παράλληλα επισημανθεί από πλείστες πλευρές στο πλαίσιο των κατά περίπτωση ζητημάτων που προκύπτουν στα στάδια διαχείρισης της πανδημικής κρίσης.

Είναι, επίσης, ήδη αντιληπτό πως, στη βάση των ίδιων ιδιαιτεροτήτων, τα άτομα αυτά χαρακτηρίζονται από αυξημένη ευαλωτότητα στα ενίοτε μέτρα προφύλαξης και κοινωνικής αποστασιοποίησης που υπαγορεύονται. Η πραγματικότητα αυτή, εξέθρεψε, εξάλλου, τις όποιες συνετές εξαιρέσεις από την εφαρμογή τους αποφασίστηκαν από την πολιτεία, ώστε η παρεχόμενη ασφάλεια και προστασία για τα άτομα με αυτισμό, νοητική υστέρηση και άλλες βαριές αναπηρίες να μην αποβαίνει επιζήμια για την ψυχοκοινωνική τους κατάσταση στην τρέχουσα συγκυρία, αλλά, στο μέτρο του δυνατού, να είναι εξίσου πρόσφορη και αποτελεσματική για τα ίδια, το περιβάλλον τους, το κοινωνικό σύνολο εν γένει.     

Υπό τις ανωτέρω παραδοχές, εκείνο που εξαιρετικά επιθυμούμε να εκφράσουμε μπροστά στο ενδεχόμενο νόσησης των ατόμων με αυτισμό και νοητική αναπηρία από τη λοίμωξη Covid-19, είναι η έντονη ανησυχία μας αναφορικά με: (α) τις πιθανές παλινδρομήσεις, σε ψυχοκοινωνικό και συναισθηματικό επίπεδο, στην περίπτωση πολυήμερης απομόνωσης στην οικία τους (λ.χ. φαινόμενα ψυχοπαθολογίας λόγω παρατεταμένου εγκλεισμού, νέες πηγές άγχους και αναστάτωσης, συναισθήματα αποκλεισμού και ανασφάλειας, ανεπιθύμητες αντιδράσεις κ.α.), (β) την εμπειρία ή μη του συστήματος υγείας να διαχειριστεί τη φροντίδα της σωματικής τους υγείας, σε περίπτωση περίθαλψης, συνεκτιμώντας ταυτόχρονα τις ιδιαιτερότητες και ανάγκες τους (λ.χ. τις πιθανότητες αντίστασης στις ενδεικνυόμενες αγωγές, τη δυσκολία στην επικοινωνία, αλληλεπίδραση, κοινωνική κατανόηση κ.λπ), και ενεργώντας, συνεπώς, με τρόπο που να μην αναδείξει μη αναστρέψιμα αρνητικά επακόλουθα για την ψυχοσυναισθηματική τους κατάσταση και πορεία.

Συναφείς επιπτώσεις και παρόμοιας φύσης προβληματισμοί προκύπτουν, ασφαλώς, και από το ενδεχόμενο νόσησης, με ή χωρίς ανάγκη περίθαλψης, των γονέων και κηδεμόνων των ατόμων με αυτισμό και νοητική αναπηρία, υπό την αυτονόητη παραδοχή ότι πρόκειται για πρόσωπα αναφοράς που είναι εξαιρετικά δυσχερές να υποκατασταθούν και, συνεπώς, επιζήμιο για τα άτομα που έχουν στη φροντίδα τους το να απομακρυνθούν, ακόμα και για ελάχιστο χρονικό διάστημα, από τον απαιτητικό τους ρόλο.    

Καταληκτικά, σταθμίζοντας την αναγκαιότητα λήψης κάθε δυνατής μέριμνας για την προστασία των ατόμων με νοητική αναπηρία ή/και στο φάσμα της ΔΑΦ, σε αυτές τις εξαιρετικές περιστάσεις, όσο και τη δυνατότητα εντοπισμού των συγκεκριμένων ομάδων στα στοιχεία που αντλούνται από την ηλεκτρονική συνταγογράφηση και τον ατομικό φάκελο υγείας, με τη συνεργασία ΗΔΙΚΑ και ΕΟΠΥΥ (αναζήτηση λ.χ. κωδικού διάγνωσης και φαρμάκων F84, F70-F79, κατά ICD-10),

η ΠΟΣΓΚΑμεΑ, εκτιμώντας ως εφικτή και θεμιτή λύση στα προαναφερθέντα, δια του παρόντος,

ζητά τη συνδρομή σας ώστε να συμπεριληφθούν στους πληθυσμούς που λαμβάνουν σχετική προτεραιότητα στον προαιρετικό εμβολιασμό έναντι της λοίμωξης Covid-19 τα ενήλικα άτομα με αυτισμό, μέσης και χαμηλής λειτουργικότητας, και τα ενήλικα άτομα με μέτρια, σοβαρή και βαριά νοητική υστέρηση, στο σύνολό τους, καθώς και οι γονείς και νόμιμοι κηδεμόνες των ατόμων αυτών.

Κύριε Υπουργέ,

Το ορόσημο του ενός εκατομμυρίου εμβολιασμένων, εντός της σφοδρότητας του τελευταίου κύματος της πανδημίας, παράγει κάποια ίχνη αισιοδοξίας σε μεγάλο μέρος των πολιτών, όπως και ενδείξεις αποτελεσματικής ανταπόκρισης του κρατικού μηχανισμού στο γιγαντιαίο αυτό εγχείρημα.

Δεν συνιστά ωστόσο στέρεη ένδειξη ότι το τέλος της αγωνίας πλησιάζει, η οποία, για τους γονείς και κηδεμόνες των ατόμων με βαριές και πολλαπλές αναπηρίες, εντείνεται διαρκώς από τις ανεξάντλητες πηγές κινδύνων που αφορούν τα παιδιά τους και τους αβέβαιους βηματισμούς που διαγράφουν μέσα στον καλπασμό της πανδημίας.   

Προσδοκώντας ότι θα δοθεί η δέουσα έμφαση στην εξέταση του ζητήματος που σας θέσαμε με το παρόν και την ικανοποίησή του, δεν θα επεκταθούμε περαιτέρω, φειδόμενοι/ες του χρόνου και των ενεργειών σας για την προσέγγιση της καθ’ όλα επιθυμητής έκβασης του απαιτητικού εγχειρήματος του εμβολιασμού και την αποφυγή δυσμενέστερων εξελίξεων στο υγειονομικό τοπίο της χώρας. Ενέργειες, για τις οποίες η Ομοσπονδία δηλώνει, για μια ακόμη φορά, την αμέριστη στήριξή της.  

Με εκτίμηση,

Για την ΠΟΣΓΚΑμεΑ,

Ο ΠΡΟΕΔΡΟΣ

Ιωάννης Μοσχολιός

Η ΓΕΝΙΚΗ ΓΡΑΜΜΑΤΕΑΣ

Φωτεινή Ζαφειροπούλου

Πίνακας αποδεκτών:

- Υφυπουργός Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων, κ.Δ.Μιχαηλίδου

- Γενικός Γραμματέας Δημόσιας Υγείας, κ.Π.Πρεζεράκος

- Γενικός Γραμματέας Κοινωνικής Αλληλεγγύης και Καταπολέμησης της Φτώχειας, κ.Γ.Σταμάτης

- Πρόεδρος της Εθνικής Επιτροπής Εμβολιασμού, κ.Μ.Θεοδωρίδου

- Πρόεδρος ΕΟΔΥ, κ. Π. Αρκουμανέας

- ΕΣΑμεΑ

- Φορείς – Μέλη ΠΟΣΓΚΑμεΑ