ΠΡΟΣ: Υπουργό Υγείας, κ.Αθ.Πλεύρη
Διοικήτρια Ε.Ο.Π.Υ.Υ., κ. Θ.Καρποδίνη
Κοιν.: (Πίνακας Αποδεκτών)
ΘΕΜΑ: «Η ΠΟΣΓΚΑμεΑ ζητά να συμπεριληφθούν αδιακρίτως τα Κ.Δ.-Η.Φ., Ν.Π.Ι.Δ. μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα, στο πεδίο εφαρμογής των ρυθμίσεων για την αντιστάθμιση της ζημίας που υπέστησαν από τις μειωμένες παρουσίες εξυπηρετούμενων με αναπηρία κατ’ επιβολή του μέτρου του υποχρεωτικού εμβολιασμού»
Αξιότιμε κύριε Υπουργέ,
Αξιότιμη κυρία Διοικήτρια,
Η Πανελλήνια Ομοσπονδία Σωματείων Γονέων και Κηδεμόνων Ατόμων με Αναπηρία (ΠΟΣΓΚΑμεΑ), ιδρυτικό και ενεργό μέλος της Εθνικής Συνομοσπονδίας Ατόμων με αναπηρία (ΕΣΑμεΑ), αποτελεί το δευτεροβάθμιο όργανο του αναπηρικού κινήματος, που εκπροσωπεί τα άτομα με νοητική αναπηρία, αυτισμό, σύνδρομο Down, εγκεφαλική παράλυση, βαριές και πολλαπλές αναπηρίες, και τις οικογένειές τους, μέσω των Σωματείων Γονέων και Κηδεμόνων τους στην ελληνική επικράτεια, και έχει ως αποστολή της την προστασία και προώθηση των δικαιωμάτων τους.
Με τις ιδιότητές της αυτές, η ΠΟΣΓΚΑμεΑ απευθύνεται για μια ακόμη φορά σε εσάς, προκειμένου να επιστήσει την προσοχή και να διαμαρτυρηθεί για το γεγονός πως το ζητούμενο της εύστοχης κάλυψης των αποζημιώσεων των Κ.Δ.-Η.Φ., Ν.Π.Ι.Δ. μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα, που παρέχουν υπηρεσίες ανοικτής κοινωνικής φροντίδας σε άτομα με αναπηρία και αποζημιώνονται για αυτές μέσω του ημερήσιου νοσηλίου – τροφείου που καταβάλλεται από τον Ε.Ο.Π.Υ.Υ., για τις, χωρίς υπαιτιότητά τους, απουσίες εξυπηρετούμενων, εξαιτίας της αιφνίδιας υποχρέωσης συμμόρφωσης με τον υποχρεωτικό εμβολιασμό για την Covid-19 (κατ’ εφαρμογή του ν.4820/2021, ως μεταγενέστερα τροποποιήθηκε), δεν έχει, καταλήξει σε επαρκείς και συμπεριληπτικές, όλων των φορέων λειτουργίας τους, λύσεις.
Τούτο, διότι οι στοιχειώδεις διασφαλίσεις για τις αποζημιώσεις των Κέντρων αυτών που, ύστερα από αλλεπάλληλες παρεμβάσεις από την πλευρά μας, παρασχέθηκαν με τις προβλέψεις του ν.4921/2022 (άρθρο 61, παράγραφος 8), για την περίοδο Σεπτεμβρίου 2021 – Ιανουαρίου 2022, επί του πρακτέου και εξαιτίας των περιοριστικών τους διατυπώσεων (υπαγωγή στο μέτρο των φορέων «που αποζημιώνονται από το Υπουργείο Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων μέσω του Ε.Ο.Π.Υ.Υ.»), καταλήγουν, ατυχώς, στο να επιτρέπουν αποκλειστικά στις περιπτώσεις συμβεβλημένων φορέων με τον Οργανισμό να τύχουν της αντισταθμιστικής αυτής μέριμνας (με τη σχετική διαδικασία στην κατεύθυνση αυτή να έχει ήδη εκκινήσει), αποκλείοντας σημαντική μερίδα Κέντρων από το πεδίο εφαρμογής της, και δη εκείνων που αποζημιώνονται για τις υπηρεσίες τους μέσω ατομικών αιτημάτων δικαιούχων – ασφαλισμένων.
Η ατυχής και αθέλητη - πιστεύουμε – αυτή ‘εξαίρεση’, δυστυχώς και επί της ουσίας, όχι απλώς εξυπηρετεί αποσπασματικά την ‘ορατότητα’ των σκοπούμενων αποτελεσμάτων της ανωτέρω ρύθμισης, αλλά, ακόμη περισσότερο, εξουδετερώνει τις επιλογές και τις ρητές προθέσεις του νομοθέτη[1] για τη διασφάλιση της αδιάλειπτης συνέχειας των υπηρεσιών των Κ.Δ.-Η.Φ., στο σύνολό τους, λαμβάνοντας υπόψη και τον σημαντικό τους ρόλο για την επίτευξη της κοινωνικής ένταξης των ατόμων με αναπηρία, καθώς και για την αντιστάθμιση της οικονομικής ζημίας που υπέστησαν, λόγω μη ένταξης ωφελούμενων στο εμβολιαστικό υποχρεωτικό πρόγραμμα. Έκβαση, που κατ’ ουδένα τρόπο αποτελούσε παράγωγο βούλησης ή/και υπαιτιότητας των φορέων λειτουργίας τους, αλλά πρόδηλη συνέπεια από το επίμαχο μέτρο, που επιβλήθηκε από την πολιτεία.
Περαιτέρω, η αντίφαση που η ‘εξαίρεση’ αυτή εγείρει στη μεταχείριση των Κ.Δ.-Η.Φ. ΑμεΑ που αποζημιώνονται μέσω ατομικών αιτημάτων δικαιούχων – ασφαλισμένων, έναντι εκείνων που αποζημιώνονται από το Υπουργείο Εργασίας μέσω του Ε.Ο.Π.Υ.Υ., πέραν του ότι καταστρατηγεί και ακυρώνει την ισότιμη αντιμετώπιση φορέων που παρέχουν τις ίδιες ακριβώς υπηρεσίες και επωμίστηκαν τις ίδιες συνέπειες, από το ίδιο μέτρο, επενεργεί αποσταθεροποιητικά στην εύρυθμη λειτουργία των πρώτων - που κατά βάση λειτουργούν γονεϊκοί φορείς καλύπτοντας το διαχρονικό κενό από την μη ανάληψη ευθύνης του κράτους για τη δημιουργία σχετικών δομών και υπηρεσιών υποστήριξης για τα άτομα με αναπηρία.
Τούτων δοθέντων, θεωρούμε ΑΝΕΠΙΤΡΕΠΤΟ τα προβλήματα να παραμένουν στο προσκήνιο για τις περιπτώσεις των Κέντρων αυτών, παρά την ύπαρξη ρυθμιστικού πλαισίου, που κινείται στη σωστή κατεύθυνση για την αποκατάσταση των δυσχερειών που επωμίστηκαν λόγω της ένταξής τους στις δομές όπου η υποχρεωτικότητα του εμβολιασμού αποφασίστηκε να λάβει χώρα, παρά τις μονομερείς θυσίες τους τρία χρόνια τώρα, παρά τις διόλου ευκαταφρόνητες απώλειες που έχουν υποστεί στις αποζημιώσεις τους, απότοκες των μέτρων για την πανδημία, παρά την προφανή αδυναμία αντιστάθμισης των επιβαρύνσεων που επωμίζονται λόγω των ανελαστικών - εντάσεως εργασίας δαπανών για την παροχή των υπηρεσιών τους και της μη κερδοσκοπικής τους υπόστασης, κυρίως όμως, παρά το γεγονός πως η βιωσιμότητά τους είναι άρρηκτα συνυφασμένη με το επίπεδο της αξιοπρεπούς διαβίωσης των παιδιών μας, ατόμων με βαριές και πολλαπλές αναπηρίες, στην κοινότητα και τη διασφάλιση της πρόσβασης στις κατάλληλες για τις ανάγκες τους και ποιοτικές υπηρεσίες που δικαιούνται.
Υπό το φως των ανωτέρω, όπως αντιλαμβάνεστε, είμαστε αναγκασμένοι/ες να ζητήσουμε περαιτέρω πρωτοβουλίες, ώστε τα αρμόδια εμπλεκόμενα μέρη του Υπουργείου Υγείας και του Ε.Ο.Π.Υ.Υ. να πράξουν ΑΜΕΣΑ ΚΙΝΗΤΟΠΟΙΟΥΜΕΝΑ ΤΑ ΔΕΟΝΤΑ για την επίλυση του ζητήματος και να προβούν:
(α) στην προώθηση σύστοιχης ρύθμισης που θα επιτρέπει την πρόσβαση στις αποζημιώσεις, για τις οποίες γίνεται λόγος, και από τα Κ.Δ.-Η.Φ. ΑμεΑ που αποζημιώνονται μέσω ατομικών αιτημάτων δικαιούχων – ασφαλισμένων, είτε
(β) στην αναθεώρηση / βελτίωση των διατυπώσεων του υφιστάμενου ν.4921/2022, άρθρο 61, παράγραφος 8, ούτως ώστε να συμπεριλαμβάνουν αδιακρίτως και τις περιπτώσεις των Κέντρων αυτών, είτε
(γ) στην άμεση επεξεργασία και εξεύρεση οποιασδήποτε εναλλακτικής λύσης και διευθέτησης κινείται εντός των ορίων της νομιμότητας και του εφικτού (λ.χ. ενδεχόμενη απόφαση Δ.Σ. Ε.Ο.Π.Υ.Υ.), η οποία θα σταθεί ικανή να αποκαταστήσει την οικονομική ζημία που υπέστησαν και τα Κέντρα αυτά, χωρίς υπαιτιότητά τους, και να συνδράμει στην εύρυθμη λειτουργία και στην απρόσκοπτη συνέχεια των παρεχόμενων υπηρεσιών τους.
Εκτιμούμε, κλείνοντας, πως η δαπάνη που προκαλείται ή θα προκληθεί, από τις απαραίτητες ενέργειες που ΖΗΤΑΜΕ και ΠΡΕΠΕΙ να γίνουν στην κατεύθυνση αυτή - για λόγους πληρότητας, για λόγους συνέπειας, για λόγους ισότιμης μεταχείρισης των φορέων λειτουργίας Κ.Δ.-Η.Φ. ανεξαρτήτως του τρόπου χρηματοδότησης των πανομοιότυπων υπηρεσιών τους, κυρίως, όμως, για λόγους διασφάλισης της εύρυθμης λειτουργίας τους προς όφελος της ευημερίας και των δικαιωμάτων των αποδεκτών των υπηρεσιών τους, ατόμων με αναπηρία - δεν θα πρέπει να λογίζεται ως πρόσθετη, αλλά κινούμενη εντός των πιστώσεων που έχουν ή θα είχαν προβλεφθεί υπό κανονικές συνθήκες.
Υπό την ανησυχία δε ότι ανάλογα ζητήματα ενδέχεται να προκύψουν και από τις πρόσφατες, καθ’ όλα θεμιτές, προβλέψεις της παραγράφου 3 του άρθρου 57 του ν.4997/2022 («Αρμοδιότητα για διακοπή λειτουργίας δομών κοινωνικής φροντίδας λόγω έκτακτων περιπτώσεων και χρηματοδότηση σε περίπτωση επιβεβλημένης διακοπής λειτουργίας […]»), την επιτάχυνση εξειδίκευσης των οποίων έχουμε ζητήσει και αναμένουμε, προτρέπουμε, συνάμα, τα εμπλεκόμενα Υπουργεία και υπηρεσίες στην κατεύθυνση αυτή, για τη στενή και με προνοητικότητα συνεργασία τους, προκειμένου να αποφευχθεί ένας ακόμη φαύλος κύκλος προβλημάτων που θα πλήξει αναίτια την εύρυθμη λειτουργία των δομών αυτών και κατ’ επέκταση τους/τις ωφελούμενους/ες των υπηρεσιών τους, άτομα με αναπηρία.
Κύριε Υπουργέ και κυρία Διοικήτρια,
Όσο τα συγκεκριμένα ζητήματα προσπερνώνται, αναβάλλονται ή/και παραπέμπονται στις «καλένδες μιας καλύτερης μέρας», οι υποχρεώσεις και οι οικονομικές δυσχέρειες των Κέντρων αυτών σωρεύονται και επαυξάνουν.
Για την αποτροπή των διαφαινόμενων κινδύνων για την εύρυθμη λειτουργία και τη βιωσιμότητά τους, με θύματα, ασφαλώς, τα παιδιά μας, άτομα με βαριές και πολλαπλές αναπηρίες, φρονούμε πως μόνο συνετό θα ήταν από την πλευρά σας να ανταποκριθείτε χωρίς προφάσεις και χωρίς χρονοτριβή στο αίτημά μας.
Με εκτίμηση,
Για την ΠΟΣΓΚΑμεΑ,
Ο ΠΡΟΕΔΡΟΣ
Ιωάννης Μοσχολιός
Η ΓΕΝΙΚΗ ΓΡΑΜΜΑΤΕΑΣ
Φωτεινή Ζαφειροπούλου
Πίνακας Αποδεκτών:
- Υφυπουργός Εργασίας & Κοινωνικών Υποθέσεων, κα Δ.Μ.Μιχαηλίδου
- Γενικός Γραμματέας Υπηρεσιών Υγείας, κ. Ι.Κωτσιόπουλος
- Γενικός Γραμματέας Κοινωνικής Αλληλεγγύης και Καταπολέμησης της Φτώχειας, κ.Γ.Σταμάτης
- Γενική Διεύθυνση Οικονομικών Υποθέσεων του Ε.Ο.Π.Υ.Υ.
- Γενική Διεύθυνση Οργάνωσης και Σχεδιασμού Αγοράς Υπηρεσιών Υγείας του Ε.Ο.Π.Υ.Υ.
- Εθνική Συνομοσπονδία Ατόμων με Αναπηρία (ΕΣΑμεΑ)
- Φορείς-μέλη ΠΟΣΓΚΑμεΑ
[1] Τούτο καθίσταται ευχερώς αντιληπτό αν κάποιος/α, ειδικότερα, ανατρέξει στο σχέδιο ανάλυσης των συνεπειών – αιτιολογική έκθεση της σχετικής ρύθμισης, η οποία εισήχθη στην ελληνική έννομη τάξη με το αιτιολογικό ότι «Έχουν εντοπιστεί φαινόμενα δυσλειτουργίας […] στα Κέντρα Διημέρευσης Ημερήσιας Φροντίδας (Κ.Δ.Η.Φ.) εξαιτίας της μη ένταξης των ωφελούμενών τους στο εμβολιαστικό υποχρεωτικό πρόγραμμα της χώρας σύμφωνα με το άρθρο 206 του ν.4820/2021», μέσω αυτής «[…] επιλύονται ζητήματα για τη διασφάλιση της συνέχειας των παρεχόμενων υπηρεσιών […] των Κέντρων Διημέρευσης Ημερήσιας Φροντίδας, καθώς και προστασίας των θέσεων εργαζομένων που απασχολούνται στις δομές αυτές», με βραχυπρόθεσμο στόχο την «Εξασφάλιση της απρόσκοπτης λειτουργίας των φορέων […] Κ.Δ.Η.Φ., λαμβάνοντας ιδίως υπόψη τον σημαντικό ρόλο τους για την επίτευξη της κοινωνικής ένταξης των ατόμων με αναπηρία κατά την τρέχουσα υγειονομική κρίση», και μακροπρόθεσμο στόχο την «Ενίσχυση της ανεξάρτητης διαβίωσης των ΑμεΑ, βελτίωση της ποιότητας ζωής τους και διασφάλιση των θέσεων εργασίας των απασχολούμενων στις δομές που εμπίπτουν στο πεδίο εφαρμογής της ρύθμισης».