ΕΠΙΣΤΟΛΗ ΔΙΑΜΑΡΤΥΡΙΑΣ-ΑΙΤΗΜΑ ΤΗΣ ΠΟΣΓΚΑμεΑ ΠΡΟΣ ΤΟΝ ΠΡΩΘΥΠΟΥΡΓΟ ΓΙΑ ΑΜΕΣΗ ΠΑΡΕΜΒΑΣΗ ΚΑΙ ΑΠΟΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΤΗΣ ΑΡΧΗΣ ΤΗΣ ΑΝΤΙΠΡΟΣΩΠΕΥΤΙΚΟΤΗΤΑΣ ΣΤΗΝ ΠΡΟΣΦΑΤΩΣ ΣΥΣΤΑΘΕΙΣΑ ΕΙΔΙΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΓΙΑ ΤΟΝ ΑΥΤΙΣΜΟ

ΠΡΟΣ:     Πρωθυπουργό της χώρας, κ.Κυριάκο Μητσοτάκη
Κοιν:    (σχετ.: πίνακας αποδεκτών)  

ΘΕΜΑ: «Επιστολή διαμαρτυρίας - αίτημα της ΠΟΣΓΚΑμεΑ προς τον Πρωθυπουργό της χώρας για άμεση παρέμβαση και αποκατάσταση της αρχής της αντιπροσωπευτικότητας στην προσφάτως συσταθείσα Ειδική Επιτροπή για τον Αυτισμό» 

Αξιότιμε κύριε Πρωθυπουργέ,

Η Πανελλήνια Ομοσπονδία Σωματείων Γονέων και Κηδεμόνων Ατόμων με Αναπηρία (ΠΟΣΓΚΑμεΑ), ιδρυτικό και ενεργό μέλος της Εθνικής Συνομοσπονδίας Ατόμων με Αναπηρία (ΕΣΑμεΑ), και μέλος της Inclusion Europe, ως δευτεροβάθμιο όργανο εκπροσώπησης των ατόμων με νοητική αναπηρία, αυτισμό, σύνδρομο Down, εγκεφαλική παράλυση, βαριές και πολλαπλές αναπηρίες, με αποστολή την προώθηση και προστασία των δικαιωμάτων τους, μέσω των σωματείων γονέων και κηδεμόνων των ατόμων με τις αναπηρίες αυτές σε όλη την επικράτεια, σας μεταφέρει την έντονη ανησυχία και διαμαρτυρία της για τη μη συμπερίληψή της στην Ειδική Επιτροπή για τον Αυτισμό, που συγκροτήθηκε με την υπ’ αριθμ. 622/04.12.2024 απόφαση του Υπουργού Επικρατείας, κ.Χ.Γ.Σκέρτσου (Φ.Ε.Κ. 6767/τ.Β’/10.12.2024), ως απόρροια των αναγκαιοτήτων και στοχοθετήσεων της Εθνικής Στρατηγικής για τα δικαιώματα των ατόμων με αναπηρία 2024-2030.

Η Ομοσπονδία μας αναγνωρίζει πλήρως τη σημασία της διεπιστημονικής συμβουλευτικής υποστήριξης του αρμόδιου Υπουργού για την άσκηση των αρμοδιοτήτων του Συντονιστικού Μηχανισμού για τα δικαιώματα των ατόμων με αναπηρία, κατά τα διαλαμβανόμενα στον ν.4488/2017. Κατ’ επέκταση, υποδέχεται καθ’ όλα ευπρόσδεκτα τη σύσταση της Επιτροπής αυτής και τον καθοριστικό της ρόλο στην τροφοδότηση των σκοπούμενων μεταρρυθμιστικών πολιτικών της ως άνω Στρατηγικής, με τεκμηριωμένη και εξειδικευμένη γνώση, πόσω δε μάλλον για την πολυδιάστατη φύση της διαταραχής του φάσματος αυτισμού, τα ζητήματα της οποίας χρήζουν διεπιστημονικής προσέγγισης και είναι αδύνατο – θεωρητικά και πρακτικά - να διεκδικηθούν αποκλειστικά από ένα επιστημονικό πεδίο. 

Πέραν τούτου, ωστόσο, η Ομοσπονδία μας είναι ομολογουμένως αναγκασμένη να διατυπώσει την έκπληξη και την απορία της για το σκεπτικό στο οποίο εδράζεται η εφαρμογή της αρχής της αντιπροσώπευσης των ατόμων με αυτισμό ή/και των οικογενειών τους, στις περιπτώσεις που τα άτομα με την αναπηρία αυτή δεν μπορούν να αυτοεκπροσωπηθούν, στο πλαίσιο της προσφάτως συσταθείσας αυτής Επιτροπής. 

Ειδικότερα, από τη στιγμή που – αθέλητα θέλουμε να πιστεύουμε - η σύνθεση της Επιτροπής περιήλθε σε γνώση μας αφού περιβλήθηκε τον μανδύα της Υπουργικής Απόφασης, δεν αντιλαμβανόμαστε στη βάση ποιων ακριβώς κριτηρίων το Υπουργείο Επικρατείας φέρεται, αντί των αντιπροσωπευτικών τους οργανώσεων, να επιλέγει και να επιδιώκει τη συμβουλευτική υποστήριξη από πλευρές για τις οποίες διακρίνεται σχετική ασάφεια τόσο αναφορικά με το ακριβές πεδίο της αποστολής τους, όσο και αναφορικά με το εύρος του πληθυσμού που εκπροσωπούν. 

Επισημαίνεται ότι στα τακτικά μέλη της ΠΟΣΓΚΑμεΑ, βάσει των καταστατικών της διατάξεων, περιλαμβάνονται σήμερα, από όλη την Ελλάδα, 200 και πλέον Σωματεία Γονέων και Κηδεμόνων ατόμων με τις αναπηρίες που προεκτέθηκαν, και που η πλειοψηφία των μελών τους και των μελών των διοικήσεών τους είναι γονείς ή νόμιμοι κηδεμόνες ατόμων με νοητική αναπηρία, αυτισμό, σύνδρομο Down, εγκεφαλική παράλυση, πολλαπλές αναπηρίες, που δεν είναι σε θέση να αυτοεκπροσωπηθούν λόγω της φύσης και της βαρύτητας της αναπηρίας, και ανηλίκων ατόμων με κάθε μορφής αναπηρία. 

Σε ό,τι αφορά τις επιμέρους κατηγορίες αναπηρίας που εκπροσωπούν τα πρωτοβάθμια σωματεία - μέλη της Ομοσπονδίας, τα οποία σε μεγάλο βαθμό λειτουργούν και οργανωμένες δομές παροχής υποστηρικτικών κοινωνικών υπηρεσιών σε άτομα με αναπηρία, αξίζει να σημειωθεί ότι είκοσι (20) εξ αυτών περίπου εστιάζουν τον ρόλο και τη δράση τους ακραιφνώς στο πεδίο του φάσματος της διαταραχής αυτισμού, σε όλες σχεδόν τις Περιφέρειες της χώρας (Αττικής, Στερεάς Ελλάδας, Θεσσαλίας, Κεντρικής Μακεδονίας, Δυτικής Μακεδονίας, Ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης, Δυτικής Ελλάδας, Πελοποννήσου, Κρήτης), η δε αποστολή της πλειοψηφίας τους προσανατολίζεται στην εκπροσώπηση ή/και υποστήριξη και της κατηγορίας του αυτισμού, μεταξύ άλλων κατηγοριών αναπηρίας.  

Περαιτέρω, επισημαίνεται ότι με την παρούσα επιστολή και τις αναφορές που αυτή εμπεριέχει, η ΠΟΣΓΚΑμεΑ κατ’ ουδένα τρόπο έχει πρόθεση να αποκλείσει κάποια οργάνωση ή/και φυσικό πρόσωπο από την Ειδική Επιτροπή για τον Αυτισμό. Προσβλέπει όμως, σαφώς, σε κάθε περίπτωση, στην εφαρμογή της θεσμικής αρχής της αντιπροσωπευτικότητας, που αποτελεί συγχρόνως βασική και θεμελιώδη αρχή της αντιπροσωπευτικής δημοκρατίας. 

Ο προβληματισμός που διατηρούμε δε ως προς το ζήτημα, θεωρούμε ότι τυγχάνει καθ’ όλα εύλογος λαμβανομένου, ιδίως, υπόψη του γεγονότος ότι η Ελληνική Πολιτεία, δια των αρμοδίων οργάνων της, σταθερά και διαχρονικά διαβουλεύεται και αναγνωρίζει την Ε.Σ.Α.μεΑ., σε στενή συνεργασία με τις οργανώσεις – μέλη της, μεταξύ των οποίων συγκαταλέγεται η ΠΟΣΓΚΑμεΑ, ως επίσημο φορέα εκπροσώπησης των ατόμων με αναπηρία και των οικογενειών τους στη χώρα μας.

Συνεπώς, η απουσία πρόβλεψης εκπροσώπων της ΠΟΣΓΚΑμεΑ ή/και της ΕΣΑμεΑ από τη σύνθεση της Ειδικής Επιτροπής για τον Αυτισμό, η συγκρότηση της οποίας είναι απότοκη της Εθνικής Στρατηγικής για τα δικαιώματα των ατόμων με αναπηρία 2024-2030, την οποία εξέθρεψε η θεσμική υποχρέωση και οι συστάσεις της Επιτροπής των Η.Ε. για τη μετουσίωση σε πράξη των προβλέψεων της Σύμβασης του Ο.Η.Ε. για τα δικαιώματα των ατόμων με αναπηρίες (ν.4074/2012), δεν μπορεί παρά να απομακρύνεται από τις πρόνοιες της Σύμβασης, και να παραβιάζει θεμελιώδεις αρχές της, που αποτελούν συγχρόνως υποχρεώσεις της χώρας μας, όπως αυτές καθορίζονται από:

•    την παράγραφο 3 του άρθρου 4 της Σύμβασης, η οποία προδιαγράφει την απαίτηση στενής διαβούλευσης και ενεργούς εμπλοκής των ατόμων με αναπηρίες, στις διαδικασίες λήψης και εφαρμογής αποφάσεων και πολιτικών για ζητήματα που τα αφορούν, μέσω των αντιπροσωπευτικών τους οργανώσεων και 

•    την παράγραφο 3 του άρθρου 33 της Σύμβασης, που επιβάλλει τη συμμετοχή των οργανώσεων ατόμων με αναπηρία στις διαδικασίες παρακολούθησης της εφαρμογής της. 

Των ανωτέρω δοθέντων, η απουσία συμπερίληψης αντιπροσωπευτικών τους οργανώσεων από τη διαδικασία, αλλά και την ίδια τη σύνθεση της Ειδικής Επιτροπής για τον Αυτισμό, από τον αρμόδιο Συντονιστικό Μηχανισμό (αρμόδιο Υπουργό Επικρατείας) για την παρακολούθηση της εφαρμογής της Σύμβασης στη χώρα, συνιστά, κατά την εκτίμησή μας, σοβαρό ατόπημα, μέσω του οποίου το αρμόδιο Υπουργείο εκτίθεται και επαγωγικά εκθέτει και την κυβέρνησή σας, εγείροντας επιφυλάξεις και ζητήματα αξιοπιστίας πριν καν η Επιτροπή αυτή λειτουργήσει. 

Κύριε Πρωθυπουργέ,

Όλα τα ανωτέρω, θεσμικά και προσωπικά τα (ανα)γνωρίζετε, με τη διαπίστωση αυτή να έχει αποδειχθεί εμπράκτως από τη συνεχιζόμενη διαδικασία διαβούλευσης και εποικοδομητικής συνεργασίας της Πολιτείας με το εθνικό αναπηρικό κίνημα, την Εθνική Συνομοσπονδία Ατόμων με Αναπηρία και τις οργανώσεις της, περιλαμβανομένης της μέχρι τούδε εξαιρετικής θεσμικής συνεργασίας με το Υπουργείο Επικρατείας, μεταξύ άλλων, και στο πλαίσιο της διαμόρφωσης του περιεχομένου της Εθνικής Στρατηγικής για τα δικαιώματα των ατόμων με αναπηρία 2024-2030.  

Στη βάση της διαπίστωσης αυτής, ζητάμε και αναμένουμε την άμεση παρέμβασή σας για την ανασύνθεση της Ειδικής Επιτροπής για τον Αυτισμό, με τη συμπερίληψη της ΠΟΣΓΚΑμεΑ ή/και της ΕΣΑμεΑ στα μέλη της, προς επίρρωση της διαφάνειας και της αντιπροσωπευτικότητας στις διαδικασίες που αφορούν και επηρεάζουν τα άτομα με αυτισμό και άλλες αναπηρίες, και των όσων επιτάσσει η Σύμβαση για τη διασφάλιση των δικαιωμάτων τους.
Διατηρώντας την πεποίθηση ότι το αίτημά μας θα τύχει της προσοχής σας και της αναγκαίας εκτίμησης. 

Με εκτίμηση,
Για την ΠΟΣΓΚΑμεΑ,

Ο ΠΡΟΕΔΡΟΣ

Ιωάννης Μοσχολιός

Η ΓΕΝΙΚΗ ΓΡΑΜΜΑΤΕΑΣ

Φωτεινή Ζαφειροπούλου 

Πίνακας αποδεκτών: 
-    Υπουργός Επικρατείας, κ.Χ.Γ.Σκέρτσος 
-    Εθνική Συνομοσπονδία Ατόμων με Αναπηρία (ΕΣΑμεΑ)
-    Πρωτοβάθμια σωματεία – μέλη ΠΟΣΓΚΑμεΑ